Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài: Những ngôi sao xa xôi

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài: Những ngôi sao xa xôi

1. Em biết gì về lực lượng thanh niên xung phong, trong kháng chiến chống Mĩ?
2. Thanh niên xung phong là một lực lượng thanh niên do Đảng Đoàn Thanh vận Trung ương và Ban Thường vụ Trung ương Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt Nam thành lập vào ngày 15 tháng 7 năm 1950 để phục vụ Chiến dịch Biên giới. Nhiệm vụ của thanh niên xung phong rất đa dạng, gồm có vận tải (đạn dược, thương binh, lương thực), mở đường, rà phá bom mìn, tiếp đạn, thu dọn chiến trường. Tính trên toàn bộ tuyến Đường Hồ Chí Minh huyền thoại, lực lượng thanh niên xung phong với quân số bằng 10 sư đoàn đã xây dựng, bảo dưỡng và đảm bảo hoạt động của 67.700 km đường. Nếu chia ra đầu người, mỗi thanh niên xung phong đã đảm bảo duy trì sự thông suốt của gần nửa cây số đường vượt rừng, vượt đèo, vượt sông, suối bất chấp bom đạn Mỹ đánh phá ác liệt suốt ngày đêm.
3. - 10 nữ thanh niên xung phong hi sinh ở ngã ba Đồng Lộc - 8 liệt sĩ (4 nam, 4 nữ) thanh niên xung phong hi sinh ở hang Tám Cô - Trên 300 thanh niên xung phong hy sinh ở cung đường 1C, tuyến vận tải chi viện từ Campuchia vào Kiên Giang, U Minh - 13 nữ thanh niên xung phong hy sinh tại Truông Bồn, Đô Lương, Nghệ An. - Khoảng 10.000 người hy sinh - 46.000 người bị thương, 10.000 người bị nhiễm chất độc màu da cam. - 4.500 nữ thanh niên xung phong cô đơn không nơi nương tựa khi về già. Nhiều nữ thanh niên xung phong bị mắc bệnh hysteria (một chứng bệnh tâm lý do sống cô đơn quá lâu hoặc do bị chấn thương tâm lý, lo lắng cao độ kéo dài, triệu chứng là thỉnh thoảng khóc cười không lý do).
4. Tính đến ngày Việt Nam thống nhất, đường Trường Sơn đã tồn tại gần 6000 ngày đêm. Trong các chiến dịch đánh phá từ năm 1965 đến năm 1972, Mỹ đã huy động khoảng 733.000 chuyến máy bay, đánh phá khoảng 152.000 trận; ném xuống các tuyến đường Trường Sơn gần 4 triệu tấn bom đạn.
5. Những ngôi sao xa xôi _Lê Minh Khuê_
6. Tác giả ü Lê Minh Khuê sinh năm 1949, quê ở Thanh Hoá. ü Thuộc thế hệ nhà văn thời kỳ chống Mỹ. ü Là thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.
7. Trước 1975: Viết về cuộc sống chiến đấu của TNXP, bộ đội trên đường Trường Sơn. Sau 1975: Viết về những chuyển biến xã hội và con người trên tinh thần đổi mới. Sở trường: Viết truyện ngắn với ngòi bút miêu tả tâm lí phụ nữ tinh tế, đặc sắc.
8. Tác phẩm chính
9. Tác phẩm Hoàn cảnh sáng tác Tình Nhan đề huống Truyện truyện ngắn Nhân vật Ngôi kể
10. ü Viết năm 1971 ü Thời điểm kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt. Hoàn cảnh sáng tác
11. Truyện ngắn này được viết năm 1971, nhưng sự tươi mới, chất lãng mạn trong một khung cảnh khốc liệt vẫn khiến nó được người đọc hôm nay đón nhận với nhiều tâm đắc. Truyện đã được dịch và giới thiệu trong nhiều tuyển tập ở nước ngoài như Nghệ thuật truyện ngắn thế giới và tuyển tập Những ngôi sao, trái đất, dòng sông của Lê Minh Khuê (giải thưởng Văn học Quốc tế của Hàn Quốc 2008).
12. TH1: Khi PĐ đi phá bom Bộc lộ tinh thần trách Tình nhiệm, lòng dũng cảm huống truyện TH2: Chi tiết cơn mưa đá Bộc lộ tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, lạc quan, yêu đời
13. Ngôi kể thứ nhất Phương Định – một cô gái trẻ vừa là người kể chuyện vừa là nhân vật chính Lựa chọn ngôi kể tạo sự chân thực, gần gũi; phù hợp với nội dung câu chuyện tạo điều kiện thuận lợi để nhà văn miêu tả, biểu hiện thế giới tâm hồn, suy nghĩ của nhân vật chính. Truyện tuy viết về chiến tranh nhưng lại chủ yếu hướng vào nội tâm con người để từ đó làm ngời sáng lên vẻ đẹp của con người trong chiến tranh.
14. Nhân vật Phương Định Nho Thao
15. ü Tả thực ü Ẩn dụ Nhan đề
16. Nhan đề "Những ngôi sao xa xôi" bắt đầu từ đôi mắt của Phương Định với vẻ đẹp xa xăm như lời các anh chiến sĩ hay khen cô rồi kết thúc bằng hình ảnh đẹp của ngôi sao lung linh trên bầu trời đêm thành phố qua sự liên tưởng của Phương Định. Đặt nhan đề như thế là một dụng ý nghệ thuật của Lê Minh Khuê, bằng cách nói ẩn dụ nhà văn đã so sánh ngầm ba nữ thanh niên xung phong với những ngôi sao xa xôi trên bầu trời. Đặt tên cho tác phẩm như vậy nhà văn đã tạo ra một hình ảnh đẹp đồng thời ngợi ca tâm hồn và phẩm chất của các cô gái, Nho, Phương Định, chị Thao: Trẻ trung, lãng mạn với phẩm chất anh hùng có sức tỏa sáng diệu kỳ. Ánh sáng ấy không phô trương mà phải chịu khó tìm hiểu chúng ta mới cảm nhận được vẻ đẹp diệu kỳ. Các chị xứng đáng là “những ngôi sao xa xôi” trên đỉnh Trường Sơn, dẫn đường cho bộ đội ta; những ngôi sao trên bầu trời cách mạng dẫn đường cho dân tộc Việt Nam đi tới thắng lợi, không chỉ vậy nhan đề còn giàu chất thơ, chất lãng mạn, rất đặc trưng cho văn học CM thời kỳ chống Mỹ cứu nước.
17. Ba nữ thanh niên xung phong làm thành một tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến dường Trường Sơn. Họ gồm ba cô gái rất trẻ là Nho, Phương Định và Thao - tổ trưởng. Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp, đánh dấu vị trí các quả bom chưa nổ và phá bom. Công việc hết sức nguy hiểm vì phải chạy trên cao điểm giữa ban ngày và máy bay địch có thể ập đến bất cứ lúc nào. Đặc biệt, họ phải bình tĩnh đối mặt với thần chết trông mỗi lần phá bom. Ba cô gái ở trong một cái hang dưới chân cao điểm cách xa đơn vị. Cuộc sống của họ tuy gian khổ nhưng họ vẫn có nhũng niềm vui của tuổi trẻ và những phút giây thanh thản. Đăc biệt họ rất gắn bó trong tình đồng đội dù mỗi người có một cá tính. Phần cuối truyên tập trung miêu tả hành động, tâm trạng của các nhân vật khi Nho bị thương và tâm trạng của Phương Định trong một lần phá bom, tâm trạng trong một lần nhìn thấy một cơn mưa đá.
18. Từ đầu “...ngôi sao trên mũ: Hoàn Bố cục cảnh sống và làm việc của tổ trinh sát mặt đường. Tiếp theo “ tự bịa ra nữa”: Một lần phá bom Nho bị thương, cả tổ lo lắng chăm sóc. Đoạn còn lại: Sau phút hiểm nguy, niềm vui của cả tổ với cơn mưa bất chợt.
19. 1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu
20. Ở trong một cái hang dưới chân cao điểm. Con đường: bị đánh lở loét, màu đất đỏ trắng lẫn lộn Hai bên đường không có lá xanh - những thân cây bị tước khô cháy Một vài thùng xăng, ô tô méo mó, han gỉ. Tiếng máy bay: trinh sát rè rè, phản lực gầm gào; bom nổ đất bốc khói, không khí bàng hoàng. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, HOÀN CẢNH SỐNG nhiều quả bom chưa nổ.