Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 9: Văn bản "Tức nước vỡ bờ" - Trường THCS Đức Thắng

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 9: Văn bản "Tức nước vỡ bờ" - Trường THCS Đức Thắng

1. GV: TRƯƠNG HOÀNG LONG
2. Tiết 9. VĂN BẢN: TỨC NƯỚC VỠ BỜ ( Trích TẮT ĐÈN) NGÔ TẤT TỐ
3. I- TÌM HIỂU CHUNG: 1/Tác giả: - Nhà nho gốc nông dân. - Có nhiều công trình khảo cứu về triết học, văn học cổ có giá trị. -Là một nhà báo, một nhà văn hịên thực xuất sắc. -Được truy tặng giải thưởng Hồ CHí Minh về VHNT (1996)
4. TIẾT 9 : Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) I/Đọc - Hiểu chú thích : ?Tác Nêuphẩm nét ra chínhđời vào về 1/ Tác giả : thời giantác giả nào? ? Hãy tóm - Tác giả: Ngô Tất Tố(1893- tắt ngắn gọn nội dung 1954) Quê Hà Nội TP ? - Nhà văn hiện thực xuất sắc của Việt Nam. 2/ Tác phẩm: - Ra đời năm 1939 - Đoạn trích: Trích chương XVIII của “Tắt đèn”
5. TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) 1/ Đọc . ?Em? Theo hãy em cho đoạn biết tríchđoạn cótrích 2/ Thể loại : thểviết chiatheo mấy thể loại phần? nào? Nêu Phương - Tiểu thuyết. nội thức dung biểu mỗi đạt phần của văn? bản? - Phương thức :Tự sự, miêu tả. -Phần 1 : Từ đầu hay không 3/ Bố cục: 2 phần -> Tình thế của gia đình chị Dậu - Phần 2 : Còn lại -> Cuộc đối mặt của chị Dậu với bọn cai lệ
6. TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) II/ Tìm hiểu chi tiết văn bản : 1. Tình huống truyện và tình thế của gia đình chị Dậu: ? Đoạn trích bắt đầu từ tình - Tình huống : Vụ thuế đang huống truyện như thế nào ? trong thời điểm gay gắt. Diễn ra vào thời gian nào ? Đó là tình huống gì ?
7. TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) II/ Tìm hiểu chi tiết văn bản : 1. Tình huống truyện và tình thế của gia đình chị Dậu: - Tình huống : Vụ thuế đang trong thời điểm gay gắt. - Gia đình chị Dậu : Thê thảm đáng thương và nguy cấp. ? Tình thế của gia đình chị Dậu khi bọn tay sai xông vào ?
8. Anh Dậu bị bắt
9. Anh Dậu bị giam
10. Bà cụ hàng xóm cho bát gạo
11. TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ II/ Tìm hiểu chi tiết văn bản : (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) 2/ Nhân vật Cai lệ : ??Thái? Qua NhânChúngCai độ,cửđólệ và vật emdùng người chỉ, cóCai nhận hànhroi nhàlệ song,cóxét độngLí mặtgì vềtay - Thái độ : Hống hách thướcbảnngôntrongtrưởng chất vàngữlàng vào củadây củavànhà tênthừng đến chịCaichúng đểDậu nhàlệ? làm Bọn rachị gì ? - Cử chỉ, hành động: Hùng hổ, sao?Dậuchúngmang với theođại vai diện nhữngtrò gì?cho thứ ai? gì ? hung hăng, côn đồ, thô bạo. - Ngôn ngữ: Hách dịch, vô văn hoá Là tên tay sai tàn bạo, ngang ngược, bất nhân,hiện thân của cái nhà nứớc phong kiến thối nát lúc bấy giờ.
12. TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) 3/ Nhân vật chị Dậu: ? Trước tình thế của gia đình, - Lúc đầu: Nhẫn nhục, tự hạ ?? HànhSauQua đó đó khiđộng em chị cócủa đã nhận đốichị phóxétlà tựgì khi Cai lệ đến chị đã làm gì mình để cứu chồng. phátvớivề nhânchúng hay vậttự như giác chị thế ?Dậu? nào?Xuất Cách Hìnhphát để bảo vệ chồng ? - Sau đó: từxưngảnh đâu củahô mà của chịchị chị cótiêu cóthể gìbiểu vùng thay cho lên + Cự lại bằng lý lẽ. chốngđổitầng ? lớp trả nào? lại cai lệ? + Chống trả bằng hành động quyết liệt, mạnh mẽ, lời lẽ đanh thép. => Xuất phát từ lòng căm thù,và tình yêu thương chồng con mãnh liệt. =>Vẻ đẹp của người phụ nữ nông dân có sức sống tiềm tàng , mạnh mẽ.
13. Nhận xét của em về nhan đề : “Tức nước vỡ bờ” ? GV: TRƯƠNG HOÀNG LONG
14. Hễ tức nước thì vỡ bờ Có áp bức thì có đấu tranh. Con đường sống của nhân dân lao động chỉ có thể tồn tại khi họ biết tự đứng lên đấu tranh tự cứu lấy mình. GV: TRƯƠNG HOÀNG LONG
15. TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) III.Tổng kết : ? Hãy khái quát lại những nét * Nghệ thuật : đặc sắc về nội dung và nghệ - Khắc hoạ nhân vật rõ nét. thuật của đoạn trích? - Ngôn ngữ nhân vật phù hợp. - Cách miêu tả linh hoạt, sống động, đặc sắc. *Nội dung : - Vạch trần bộ mặt tàn ác, bất nhân của xã hội thực dân phong kiến đương thời. - Vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ nông dân giàu tình yêu thương có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ.
16. TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) IV.Luyện tập Sơ đồ diễn biến tâmBài trạng 1 : Dòng của nàochị nhận xét đúng Dậudiễn biến, thái độ của chị Dậu với tên cai Lệ A. Từ nhẫn nhục đến phản kháng bằng lời, chống trả bằng vũ lực. B. Từ nhẫn nhục đến phản kháng quyết liệt bằng lí lẽ. C. Từ thiết tha van xin đến cãi lí và lại tiếp tục van xin D. Từ nhẫn nhục đến phản kháng quyết liệt bằng vũ lực rồi bằng lí lẽ. Nhẫn nhục Phản kháng bằng lời Chống trả bằng vũ lực
17. TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) V.Luyện tập Bài 2 : Dòng nào nhận xét Sơ đồ diễn biến tâmđúng trạng nhất của về hai tên tay sai cai Lệ khi đến nhà chị Dậu và khi trở về ? A. Từ hùng hổ đến nhụt hết ý chí. B. Từ kẻ doạ nạt thành kẻ bị bắt nạt. C. Đến thúc sưu nhưng lại bị chị Dậu đánh. D. Từ hùng hổ, dữ tợn đến tơi tả thảm hại. Hùng hổ Dữ tợn Tơi tả, thảm hại
18. TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) IV.Luyện tập Sơ đồ diễn biến tâm trạng của chị Dậu và cai Lệ Hùng hổ Dữ tợn Tơi tả ,thảm hại Phản kháng Chống trả bằng Nhẫn nhục bằng lời vũ lực