Giáo án Lịch sử Lớp 7 - Tuần 8

Nội dung text: Giáo án Lịch sử Lớp 7 - Tuần 8

1. LỊCH SỬ 7 TIẾT 14,15- Bài 11. CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075-1077) A./ MỤC TIÊU 1. Về kiến thức: - Âm mưu xâm lược nước ta của nhà Tống là nhằm bành trướng lãnh thổ, đồng thời giải quyết những khó khăn về tài chính và xã hội trong nước. - Cuộc tiến công tập kích sang đất Tống của Lý Thường Kiệt là hành động chính đáng. - Diễn biến sơ lược về cuộc kháng chiến chống Tống ở giai đoạn hai và thắng lợi to lớn của nhân dân Đại Việt. -Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử. 2. Về năng lực: – Đánh giá được những nét độc đáo của cuộc kháng chiến chống Tống và vai trò của Lý Thường Kiệt trong cuộc kháng chiến chống Tống (1075 – 1077). -Tìm hiểu, nhận thức và tư duy lịch sử; vận dụng kiến thức kĩ năng đã học. 3. Về phẩm chất: -Yêu nước: Yêu thiên nhiên, yêu con người, tự hào về truyền thống Việt Nam; sẵn sàng bảo vệ đất nước khi cần. -Nhân ái: Yêu quý mọi người; Tôn trọng sự khác biệt giữa mọi người. B. TÓM LƯỢC KIẾN THỨC TRỌNG TÂM: ( Nội dung ghi vào vở) I. Giai đoạn thứ nhất ( 1075) 1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta. - Nhà Tống xâm lược Đại Việt để giải quyết tình hình khó khăn trong nước. -Xúi giục Chăm-pa đánh ở phía nam. - Ở phía bắc, nhà Tống ngăn cản buôn bán; dụ dỗ các tù trưởng dân tộc. 2. Nhà Lý chủ động tiến công để phòng vệ. - Cử Lý Thường Kiệt làm người chỉ huy và tổ chức kháng chiến . - Quân đội được mộ thêm quân, tăng cường canh phòng, làm thất bại âm mưu dụ dỗ của nhà Tống. - Đem quân đánh Chăm -pa. -Nhà Lý chủ trương : Tấn công trước để tự vệ. *Diễn biến : - Tháng 10.1075, Lý Thường Kiệt đêm 10 vạn quân chia làm 2 đạo bất ngờ tấn công vào châu Khâm, châu Liêm ( Trung Quốc). Sau khi tiêu diệt các căn cứ, kho tàng của giặc, quân ta tấn công, bao vây thành Chân Ung. Sau khi hạ được thành Ung Châu, quân ta rút về nước. * Ý nghĩa: Trận tập kích này đã đánh một đòn phủ đầu, làm hoang mang quân Tống, đẩy chúng vào thế bị động. II. Giai đoạn thứ hai ( 1076-1077) 1. Kháng chiến bùng nổ. -Nhà Lý chuẩn bị kháng chiến: + Chuẩn bị bố phòng. + Cho quân mai phục vị trí quan trọng. + Xây dựng phòng tuyến Như Nguyệt kiên cố. - Cuối năm 1076, quân Tống tấn công vào nước ta theo hai đường thủy bộ . + Đường bộ, quân Tống bị chặn lại ở bờ bắc sông Như Nguyệt. + Đường thủy, quân Tống cũng bị ta đánh chặn.
2. 2. Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt. - Diễn biến: + Quân Tống nhiều lần đánh vào phòng tuyến, nhưng đều bị quân ta đẩy lui. + Cuối năm 1077, Lý Thường Kiệt cho quân đánh bất ngờ vào đồn giặc. Quân Tống thua to. + Quân ta đề nghị “giảng hoà”. Quân Tống chấp thuận ngay, rút về nước. Kháng chiến thắng lợi. -Nguyên nhân thắng lợi: + Tinh thần đoàn kết chiến đấu của nhân dân ta. +Tài chỉ huy độc đáo, sáng tạo của Lý Thường Kiệt . -Ý nghĩa: + Là trận đánh tuyệt vời trong lịch sử chống ngoại xâm. + Nền độc lập, tự chủ được củng cố. + Nhà Tống từ bỏ âm mưu xâm lược Đại Việt C. BÀI TẬP MẪU: Trắc nghiệm: Câu 1 : Nhà Tống âm mưu xâm lược Đại Việt A. vì Lê Long Đỉnh chạy sang cầu cứu nhà Tống B. vì nội bộ triều Lí mâu thuẩn C. để giải quyết khủng hoảng trong nước D. do tham nhũng trong nước. Câu 2: Lí Thường Kiệt quyết định đánh vào Châu Ung, Châu Khâm, Châu Liêm vì đây là A. căn cứ xuất phát của Quân Tống B. những địa điểm tập kết của quân Tống C. nơi tích trữ lương thực và khí giới của quân Tống D. kinh đô của nhà Tống Câu 3: Sông Như Nguyệt là một khúc của sông A. Thái Bình B. Sông Cầu C. Sông Lô D. Sông Đà Câu 4: Lí Thường Kiệt chủ động kết thúc chiến tranh bằng giảng hòa vì A. do quân ta yếu thế hơn giặc B. thể hiện tinh thần nhân đạo của dân tộc C.giữ mối quan hệ ban giao giữa hai nước D.để tranh thủ sự ủng hộ của nhân dân TrungQuốc Câu 5: Người chỉ huy thủy binh của quân ta là A. Tông Đản B. Lí Thường Kiệt C. Lí Kế Nguyên D. Lí Thánh Tông Câu 6: Người chỉ huy bộ binh của quân ta là A. Tông Đản B. Lí Thường Kiệt C. Lí Kế Nguyên D. Lí Thánh Tông * Mức độ thông hiểu: Câu 7: Lí Thường Kiệt được phong làm Thái úy dưới thời vua A. Lí Thánh Tông B. Lí Thái Tông C. Lí Huệ Tông D. Lí Công Uẩn Câu 8. Bài thơ thần được xem là bản tuyên ngôn độc lập đầu của nước ta A. nam quốc sơn hà B. đại việt sử kí toàn thư C. bách khoa toàn thư D. tụng giá hoàn kinh sư Câu 9: Nguyên nhân vì sao quân dân Đại Việt chống Tống thắng lợi? A. Sự chỉ huy tài tình của Lí Thường Kiệt B.Nhà Lí ít quan tâm tổ chức kháng chiến C. Quân Tống không có thủy binh D. Thế và lực của nhà Tống còn yếu Tự luận: Câu 10. Hoàn thành bảng hệ thống những nét chính về cuộc kháng chiến chống Tống 1075- 1077 (Làm vào vở) Thời gian Sự kiện chính Năm 1075 Năm 1076 Năm 1077
3. D. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC Ở NHÀ : -Trình bày âm mưu xâm lược Đại Việt của nhà Tống . -Nhà Lý chủ động tấn công để tự vệ như thế nào ? Ý nghĩa. -Nhà Lý chuẩn bị kháng chiến như thế nào? -Trình bày cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt. - Trình bày nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Tống. - Chuẩn bị Bài 12. Đời sống kinh tế văn hóa ( Thời Lý ). Phần I. Đời sống kinh tế . + Tìm hiểu nông nghiệp thời Lý, Vì sao nông nghiệp phát triển ? + Sự phát triển của thủ công nghiệp và thương nghiệp. TIẾT 16, 17 - Bài 12. ĐỜI SỐNG KINH TẾ VĂN HOÁ A. MỤC TIÊU : 1. Về năng lực: – Giới thiệu được những thành tựu tiêu biểu về văn hoá và giáo dục thời Lý như Văn Miếu – Quốc Tử Giám, mở khoa thi,... 2. Về phẩm chất: - Giáo dục ý chí , tinh thần trách nhiệm góp phần bảo vệ và xây dựng văn hóa dân tộc. B. TÓM LƯỢC KIẾN THỨC TRỌNG TÂM: (Nội dung ghi vào vở) II. Sinh hoạt xã hội và văn hóa 2. Giáo dục và văn hoá. * Giáo dục: - 1070: xây dựng Văn Miếu. - 1075: mở khoa thi đầu tiên. - 1076: thành lập Quốc Tử Giám, trường đại học đầu tiên ở Việt Nam . * Văn hóa: -Văn học chữ Hán bước đầu phát triển, tác phẩm tiêu biểu: Sông núi nước Nam của Lý Thường Kiệt . - Các vua Lý rất sùng đạo Phật , xây dựng nhiều đền chùa , tượng phật. - Đạo phật được coi trọng và phát triển. - Văn hoá dân gian đa dạng, nhân dân ưa thích ca hát, nhảy múa; hát chèo, múa rối( rối nước) đều phát triển; dàn nhạc có trống, đàn, sáo, nhị... - Nhiều trò chơi dân gian như đá cầu, vật, đua thuyền..... - Thường tổ chức lễ hội vào mùa xuân. - Kiến trúc, điêu khắc phát triển tiêu biểu như Chùa Một Cột, Tượng Phật A-di-đà, Hình Rồng thời Lý.... C. BÀI TẬP MẪU: 1. Hoàn thành bảng hệ thống về giáo dục thời Lý. Thời gian Sự kiện 1070 - xây dựng Văn Miếu. 1075 - mở khoa thi đầu tiên. 1076 - thành lập Quốc Tử Giám, trường đại học đầu tiên ở VN. 2. Vẽ sơ đồ tư duy về các thành tựu giáo dục và văn hóa thời Lý .
4. D. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC Ở NHÀ : – Trình bày được những thành tựu tiêu biểu về văn hoá và giáo dục thời Lý như Văn Miếu – Quốc Tử Giám, mở khoa thi,... - Vẽ được sơ đồ tư duy - Bài sắp học:Làm bài tập lịch sử