Giáo án Ngữ văn Lớp 8 - Tuần 8 - Năm học 2021-2022 - Nguyễn Thị Công Viên

Nội dung text: Giáo án Ngữ văn Lớp 8 - Tuần 8 - Năm học 2021-2022 - Nguyễn Thị Công Viên

1. Trường THCS Hòa An Ngữ văn 8 Tiết 29 – 30: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG - O Hen- ri – YÊU CẦU, GIẢNG GIẢI CỦA GIÁO VIÊN NỘI DUNG GHI VỞ ? Hãy giới thiệu vài nét về tác giả O Hen-ri? I. Tìm hiểu chung: ? Nêu hiểu biết của em về văn bản “Chiếc lá cuối 1. Tác giả: O Hen-ri (1862 – 1910) là nhà văn Mĩ cùng”? chuyên viết truyện ngắn. . 2. Tác phẩm: Đoạn trích là phần cuối truyện ngắn cùng tên của O Hen-ri. + Tóm tắt văn bản ? ? Dựa vào nội dung văn bản, theo em văn bản có thể II. Đọc - hiểu văn bản: chia làm mấy phần? Nội dung từng phần? 1. Cảnh ngộ và tâm trạng của Giôn-xi: - Phần 1: Từ đầu ... kiểu Hà Lan: Giôn-xi đợi cái chết. a. Hoàn cảnh của Giôn-xi - Phần 2: Tiếp... vịnh Na-plơ: Giôn-xi vợt qua cái chết. - Bệnh tật , nghèo túng => Đáng thương, tội - Phần 3: còn lại: Bí mật của chiếc lá cuối cùng. nghiệp ? Từ hoàn cảnh đó, cô đã có suy nghĩ gì? Qua suy b. Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi nghĩ đó, ta thấy được tâm trạng của cô như thế nào? *Giôn-xi đợi cái chết Sự bi quan tuyệt vọng ngày càng lớn dần khi thời tiết + Tâm trạng chán nản , mệt mỏi thất vọng gần ngày càng khắc nghiệt với những cơn mưa và giá mùa như bất lực trước bệnh tật phũ phàng kéo dài suốt cả đêm. + Cô gán sự sống của mình với những chiếc lá ? Việc Giôn-xi yêu cầu Xiu kéo mành lên nói lên điều rụng trên cây thường xuân gì? + Chiếc lá cuối cùng rụng -> em sẽ chết . -> muốn chết, tàn nhẫn với bản thân, không quan tâm => Tâm trạng buồn bã , tuyệt vọng . đến sự chăm sóc, lo lắng của bạn. *Giôn-xi vượt qua cái chết ? Sau khi nhìn thấy chiếc lá cuối cùng không rụng, + Sự gan góc của chiếc lá , chống chọi kiên cường tâm tạng của Giôn-xi ra sao? -> ngạc nhiên nhìn chiếc với thiên nhiên khắc nghiệt , bám lấy dây leo , bám lá, đòi ăn uống, soi gương, muốn vẽ vịnh Na-plơ lấy cuộc sống , nhất định không chịu rụng. Thật trái ngược với ý định buông xuôi , chán sống , ? Việc khỏi bệnh của Giôn-xi nói lên điều gì? -> chữa muốn chết => Vui vẻ , phấn khởi , yêu đời -> tâm bệnh có thể bằng nghị lực, bằng tình yêu cuộc sống kết trạng hồi sinh . hợp với thuốc men. + Xin một tí cháo, ít rượu . + Mượn gương ngồi dậy . + Hy vọng vẽ được vịnh Na-plơ . - Rút ra bài học : Người ta có thể tự chữa bệnh cho mình bằng nghị lực , bằng tình yêu cuộc sống. SANG TIẾT 2 2. Hình tượng những người nghệ sĩ giàu tình ? Khi Giôn-xi ốm nặng, Xiu là 1 người bạn ntn? yêu thương: ? Tìm bằng chứng để khẳng định Xiu không hề được a- Xiu: cụ Bơ-men cho biết ý định vẽ chiếc lá thay cho chiếc Cũng là một họa sỹ nghèo, thiếu thốn, nhưng lá cuối cùng rụng xuống. may mắn hơn Giôn-xi là Xiu không bị đau ốm .Là Cô kéo mành lên “làm theo một cách chán nản”, “cúi bạn , là đồng nghiệp , là chi em kết nghĩa , nhưng GV: Nguyễn Thị Công Viên Năm học: 2021 - 2022
2. Trường THCS Hòa An Ngữ văn 8 khuôn mặt hóc hác” xuống người bệnh và nói lời não đối với Giôn-xi , Xiu đã thương yêu, chăm sóc như ruột. Cô ngạc nhiên không ngờ chiếc lá cuối cùng còn đối với đứa em ruột thịt của mình dai dẳng bám trên cành sau một đêm mưa gió phũ -An ủi động viên Giôn-xi. phàng. - Xót xa nhìn Giôn-xi héo hon vì bệnh tật và tuyệt vọng. Gv: Nếu Xiu biết thì truyện có bớt hấp dẫn không? Vì sao? - Lo sợ khi nhìn những chiếc lá thường xuân thưa thớt dần trên cây... Có, vì Xiu không bị bất ngờ và người đọc không thấy > Một tình bạn thuỷ chung cao quý , đức hi sinh tâm trạng lo lắng thấm đượm tình người của cô. vì sự sống con người .Tình thương, sự chăm sóc ? Tại sao tác giả lại để cho Xiu kể lại câu chuyện về tận tuỵ hết mình của Xiu đã giúp Giôn-xi chiến caí chết và nguyên nhân dẫn đến cái chết của cụ Bơ- thắng bệnh tật. men? Qua đó người đọc có thể thấy rõ hơn phẩm b. Cụ Bơ-men và kiệt tác Chiếc lá cuối cùng chất gì của cô họa sĩ trẻ này? b.1. Họa sĩ Bơ men Làm cho câu chuyện diễn ra một cách tự nhiên và góp - Một hoạ sĩ đã ngoài 60 tuổi râu xồm, kiếm ăn phần bộc lộ rõ hơn p/chất của cô kính phục, nhớ tiếc cụ bằng cách ngồi làm mẫu vẽ cho các hoạ sĩ trẻ . họa sĩ và hết lòng vì bạn. - Cụ mơ ước vẽ 1 kiệt tác nhưng đã bốn chục năm ? Ở phần tóm tắt, nhân vật cụ Bơ-men được khắc họa nay vẫn chưa thực hiện được. ntn? b.2. Kiệt tác chiếc lá cuối cùng Họa sĩ đã ngoài 60, mơ ước vẽ một kiệt tác nhưng - Chiếc lá cuối cùng là một kiệt tác vì: chưa thực hiện được; thất bại trong NT, làm mẫu vẽ cho các họa sĩ trẻ. + Chiếc lá giống in như chiếc lá thật khiến Giôn-xi tưởng đấy là chiếc lá thật . ? Những chi tiết nào trong văn bản nói lên tấm lòng yêu thương và hành động cao cả của cụ Bơ-men đối + Vẽ chiếc lá cuối cùng trong đêm mưa gió vùi với Giôn-xi? dập. Một mình ông cụ đã bắc thang trèo lên tường , cầm đèn bão , mang đầy đủ bút lông và bảng pha - Thái độ sợ sệt của cụ khi nhìn thấy những chiếc lá màu ... để sáng tác tác phẩm của mình . theo nhau rụng. - Lo lắng cho số mệnh của Giôn-xi. Trong thâm tâm cụ + Cứu sống một mạng người, cứu sống một linh đang nghĩ đến cách vẽ chiếc lá cuối cùng để cứu sống hồn. Giôn-xi. + Trả giá bằng bằng chính mạng sống của mình. - Cụ cao thượng, quên mình vì người khác, lẳng lặng + Chiếc lá không phải chỉ được vẽ bằng bút lông , mà làm, không hé răng cho ai ngay cả Xiu biết ý định bột màu , mà bằng cả tình thương bao la và lòng hi của mình. sinh cao thượng . -> Một hành động cao thượng , * Cho hs thảo luận nhóm: cụ đã quên mình vì người khác . Cụ lặng lẽ làm không hề cho ai biết ý định của mình ngay cả Xiu. + Tại sao nhà văn bỏ qua không kể sự việc cụ đã vẽ =>Ngợi ca tình thương , tấm lòng vị tha cao cả của chiếc lá trên tường trong đêm mưa tuyết? những con người nghèo khổ trên đất nước Mỹ đầu + Cụ Bơ-men đã vẽ bức tranh “chiếc lá cuối cùng” và thế kỷ XX. => Nghệ thuật vị nhân sinh . đã phải trả giá cho bức vẽ chiếc lá cuối cùng của mình 3. Kết cấu đảo ngược tình huống ntn? + Lần một : Ai cũng tưởng Giôn-xi sẽ chết vì + Bức tranh chiếc lá có thể gọi là một kiệt tác hay bệnh nặng >< Giôn-xi dần khỏi bệnh. không? + Lần 2: Bơ-men khoẻ mạnh >< 2 ngày sau qua GV nhấn mạnh: Bức tranh khơi dậy sự sống trong tâm đời . GV: Nguyễn Thị Công Viên Năm học: 2021 - 2022
3. Trường THCS Hòa An Ngữ văn 8 hồn con người. Bức tranh của tình thương bao la và => Hai sự bất ngờ và đảo ngược đều gắn với bệnh lòng hi sinh cao cả. sưng phổi và hình ảnh chiếc lá cuối cùng ) ? Qua đó em thấy cụ Bơ-men là người thế nào? ?Tại sao nhà văn kết thúc truyện bằng lời kể của Xiu III- Tổng kết: mà không để Giôn-xi phản ứng gì thêm? Truyện sẽ 1. Ý nghĩa văn bản: có dư âm, để lại trong lòng người đọc nhiều suy nghĩ và những dự đoán. Chiếc lá cuối cùng là câu chuyện cảm động về tình yêu thương giữa những người nghệ sĩ nghèo. ? Nét độc đáo của nghệ thuật truyện này là hiện Qua đó, tác giả thể hiện quan niệm của mình về tượng đảo ngược tình huống hai lần, gây bất ngờ và mục đích của sáng tạo nghệ thuật. hấp dẫn người đọc? Em hiểu điều này qua cách kết thúc bất ngờ của câu chuyện ntn? Người sắp chết lại 2.Nghệ thuật: hồi sinh và người mạnh khỏe lại chết (cả hai đều gắn - Dàn dựng cốt truyện chu đáo, các tình tiết được với bệnh phổi và chiếc lá cuối cùng) sắp xếp tạo nên hứng thú đối với độc giả. ? Từ đó, em hiểu gì về tư tưởng và tài năng của nhà - Nghệ thuật kể chuyện đảo ngược tình huống hai văn O Hen-ri? lần tạo nên sức hấp dẫn cho thiên truyện. Yêu thương, qúy trọng người nghèo khổ. Tài viết truyện với những kết thúc độc đáo, bất ngờ. Tiết 31: CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG (Phần tiếng Việt): TỪ VỰNG ĐỊA PHƯƠNG PHÚ YÊN YÊU CẦU, GIẢNG GIẢI CỦA GIÁO VIÊN NỘI DUNG GHI VỞ I- Từ vựng Phú Yên và từ vựng toàn dân. * Tìm hiểu từ vựng Phú Yên và từ vựng toàn dân. TĐP PY Nghĩa TTD t / Gv: Mời hs đọc các đv, thơ trong sách. ứng Gv: Hãy tìm từ địa phươngPhú Yên trong các đoạn văn, thơ đó? Trỏ Trò ấy Trò ấy a) Trỏ, mở bò, thiệt, giỡn. Mở bò Chăn bò b) Vầy. c) Ngoải, ngó chừng. d) nẫu Thiệt Thực Thật e) năng tới lui, thùng quẹt, ít oi, nói Giỡn Đùa Đùa thách nói bớt, nóng li bì, đổ nói xàm, Vầy Thế này kiếm thuốc, kiếm thầy, ve, lể, má nó Ngoải Ngoài ấy Ngoài ấy g) Trả, rớ, thách điếc đầu. Ngó chừng Trông mong, trong Trông đợi Gv: Nhận xét về phạm vi sử dụng các từ GV: Nguyễn Thị Công Viên Năm học: 2021 - 2022
4. Trường THCS Hòa An Ngữ văn 8 Nẫu ngóng địa phương nói trên? Năng tới lui Người ta Dùng trong lời ăn tiếng nói hằng Thùng quẹt Thường xuyên đến Bao diêm ngày, trong các lời thoại, trong ca dao, tục ngữ. Ít oi Hộp diêm Thật thà Gv: Tìm từ ngữ toàn dân cùng nghĩa, Nói thách nói bớt Thật thà Mặc cả gần nghĩa với những từ đã tìm được ở Nóng li bì Mặc cả Sốt cao trên? Đổ nói xàm Sốt mê man Nói mê Gv: Từ địa phương Phú Yên là gì? Kiếm thầy kiếm Sinh ra sảng Gv: Mời hs đọc ghi nhớ sgk. thuốc Chạy thuốc Ve Lọ Lể Lọ nhỏ Dùng vật nhọn trích máu Má nó để chữa bệnh Nhà tôi (chỉ vợ) * Từ địa phương Phú Yên là những từ được người PY thường sử dụng trong lời ăn tiếng nói của mình. Chúng khác với từ toàn dân hoặc về âm, hoặc về nghĩa, hoặc cả hai. II- Luyện tập. Bài tập 1 Các từ xưng hô của người Phú Yên về cơ bản giống Hướng dẫn luyện tập. với từ ngữ toàn dân, nhưng có một số từ đặc trưng như: Gv: Mời hs đọc yêu cầu và làm bài tập 1. - Cậu: anh trai (em trai) của me thay vì từ bác như trong từ toàn dân. - nẫu: không có trong từ vựng toàn dân. - má: mẹ - ba: bố - tui: tôi (nhưng phạm vi sử dụng rộng: gia đình và xh và mang nhiều sắc thái ý nghĩa: trên dưới, thân/ sơ, trên/dưới, lịch sự/ khiếm nhã. Bài tập 2: Gv: Mời hs đọc và làm bài tập 2. Những từ diễn tả màu sắc thuộc từ vựng Phú Yên: đỏ lòm, đỏ lưỡng, đỏ chéc, xanh lè, tím lịm, trắng bóc, vàng khè, đen thui. Gv: Mời hs yêu cầu và làm bài tập 3. Bài tập 3: Một số cách diễn đạt có sử dụng từ ngữ địa phương GV: Nguyễn Thị Công Viên Năm học: 2021 - 2022
5. Trường THCS Hòa An Ngữ văn 8 Phú Yên. Chú ý hiện tượng sau: - ríu tiếng: cổ, ảnh, ổng, trển, ngoải, đứng, cỏi - diễn đạt mức độ cao: sượng ngắt, chua lè, già ngắt, mềm xèo, gớm cảy, khác cảy, mỏng lét, tẹt léc, thấy mồ, thấy cha, quá chừng, quá chừng quá đỗi - Các từ láy tư : thưa rỉnh thưa rảng, bẩy nhè bẩy nhẹt, ốm tong ốm teo, khuya lơ khuya lắc .. Tiết 32- 33: LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM YÊU CẦU, GIẢNG GIẢI CỦA GIÁO VIÊN NỘI DUNG GHI VỞ Gv: Mời hs đọc văn bản “Món quà sinh nhật”? I- Dàn ý của bài văn tự sự. ? Câu chuyện diễn ra ntn? 1/ Tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sự. Văn bản: Món quà sinh nhật ? Các yếu tố miêu tả, biểu cảm được kết hợp và thể hiện - Mở bài: Từ đầu đến “bao nhiêu thứ ở những chỗ nào trong truyện? Nêu td của những yếu tố bày la liệt trên bàn”: Kể và tả lại quang mt và bc này? cảnh chung của buổi sinh nhật. Miêu tả: suốt cả buổi sáng, nhà tôi tấp nập kẻ ra người - Thân bài: Tiếp theo đến “Trinh vẫn vào các bạn ngồi chật cả nhà lặng lẽ cười, chỉ gật đầu không nói”: Tác dụng: miêu tả tỉ mỉ các diễn biến của buổi sinh Tập trung kể về món quà sinh nhật độc hoạt. đáo của người bạn. - Biểu cảm: Tôi vẫn bồn chồn không yên bắt đầu lo tủi - Kết bài: “Còn lại”: Cảm nhận của thân và giận mình người kể về món quà sinh nhật. Bộc lộ tình cảm bạn bè chân thành và sâu sắc. 2/ Dàn ý của một bài văn tự sự. ? Những n/d của câu chuyện được tác giả kể theo thứ tự - Mở bài nào? Mở bài thường giới thiệu sự việc, nhân Kể theo trình tự thời gian (kể các sự việc diễn biến từ vật và tình huống xảy ra câu chuyện đầu đến cuối buổi sinh nhật) trong khi kể, tác giả còn dùng (Cũng có khi nêu kết quả của sự việc, hồi ức, ngược thời gian nhớ về sự việc đã diễn ra. số phận nhân vật trước) Các yếu tố này đan xen vào quá trình kể chuyện về cô - Thân bài bé bán diêm, đặc biệt là cứ sau mỗi lần em bé quẹt diêm + Kể lại diễn biến câu chuyện theo một thì cảnh mộng tưởng cũng như thực tế sau khi diêm tắt trình tự nhất định (Trả lời các câu hỏi: được tác giả miêu tả rất sinh động, kèm theo đó là những Câu chuyện diễn ra ở đâu? Khi nào? suy nghĩ và tâm trạng của nhân vật. Với ai? Như thế nào?....) + Trong khi kể người viết thường kết hợp miêu tả sự việc, con người và thể GV: Nguyễn Thị Công Viên Năm học: 2021 - 2022
6. Trường THCS Hòa An Ngữ văn 8 hiện tình cảm, thái độ của mình trước sự việc và con người được miêu tả - Kết bài + Nêu kết thúc và cảm nghĩ của con người trong cuôc sống *Ghi nhớ sgk/95 II- Luyện tập. Bài tập 1: a/Mở bài: Giới thiệu quang cảnh đêm giao thừa và gia cảnh của em bé b/ Thân bài: - Em bé không bán được diêm nên không dám về nhà - Em liều đánh các que diêm để sưởi ấm: từ lần 1-> lần 5 : thấy lò sưởi, bàn ăn, cây thông no-en, hình ảnh bà và bay lên trời. c/ Kết bài: Cái chết của em bé trong đêm giao thừa. * Yếu tố miêu tả, biểu cảm đan xen < sau mỗi lần quẹt diêm tả tâm trạng > GV: Nguyễn Thị Công Viên Năm học: 2021 - 2022