Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 9 - Năm học 2021-2022

Nội dung text: Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 9 - Năm học 2021-2022

1. NGỮ VĂN 9-TUẦN9 Ngày soạn: 28/10/2021 Tiết 41-43: VĂN BẢN ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu) Nội dung bài học Hoạt động của giáo viên và học sinh * Tìm hiểu tác giả, tác phẩm. I. Tác giả, tác phẩm: ? Hiểu biết của em về tác giả ? 1. Tác giả: chính Hữu tên thật Trần ? Nêu hoàn cảnh ra đời của tác phẩm? Hiểu gì Đình Đắc, quê ở Hà Tĩnh, là nhà thơ - về đất nước năm 1948? người chiến sĩ Cách mạng. * Đọc – hiểu chú thích 2. Tác phẩm: Đọc giọng tha thiết, phù hợp giọng điệu và nhịp Sáng tác năm 1948 khi tác giả cùng điệu từng đoạn. đồng đội chiến đấu trong chiến dịch ? Bài thơ làm theo thể thơ nào? Việt Bắc (thu đông 1947). ? Chỉ ra bố cục bài thơ và nội dung từng phần? II. Đọc – hiểu chú thích: - 6 câu đầu: Những cơ sở của tình đồng chí. - 11 câu tiếp theo: Những biểu hiện và sức mạnh 1. Đọc: của tình đồng chí. - 3 câu cuối: Bức tranh đẹp về tình đồng chí. 2. Bố cục: 3 phần Tìm hiểu văn bản III. Tìm hiểu văn bản: - Học sinh đọc 6 dòng thơ đầu ? Những câu thơ nào nói về h/c xuất thân của 1.Nội dung: người lính? a. Cơ sở hình thành tình đồng chí: ? Những thành ngữ: “nước mặn đồng chua, đất cày lên sỏi đá” nói lên điều gì về nguồn gốc xuất - Cùng chung cảnh ngộ: xuất thân từ thân của anh và tôi? những người dân nghèo ở mọi miền ? Tình đống chí còn được bắt nguồn từ cơ sở nào của đất nước. nữa? - Cùng chung lí tưởng, cùng chung - Tình đồng chí được nảy sinh từ sự cùng chung chiến hào chiến đấu bảo vệ Tổ quốc . nhiệm vụ sát cánh bên nhau trong chiến đấu: “ - Cùng chung bầu tâm sự. súng bên súng... đầu”. Tình đồng chí được nảy nở b. Những biểu hiện cao đẹp của tình và bền chặt trong sự chan hòa, chia sẻ mọi gian lao đồng chí: cũng như niềm vui, đó là mối tình tri kỉ của những - Chung một nỗi niềm nhớ quê người bạn chí cốt mà tác giả đã biểu hiện bằng hương. một hình ảnh cụ thể giản dị mà hết sức gợi cảm: - Sự cảm thông sâu xa những tâm tư, “Đêm rét ... kỉ” nỗi lòng của nhau. ? Tại sao câu thơ thứ 7 lại chỉ có hai tiếng
2. - Sát cánh bên nhau bất chấp mọi gian “Đồng chí” và dấu chấm cảm? Hãy nêu cảm khổ thiếu thốn. nhận về vẻ đẹp của câu thơ đặc biệt ấy? - Thương nhau tay nắm lấy bàn tay Đồng chí! Dòng thơ đặc biệt, kết tinh cao độ Sự động viên, sưởi ấm của tình đồng cảm xúc, là sự phát hiện, là lời khẳng định tình chí vượt qua mọi gian khổ. cảm thiêng liêng của người lính, là bản lề khép- => Thể hiện sự kết tinh chân thành, là mở ý thơ tạo nên sự độc đáo trong giọng điệu bài tình cảm thiêng liêng của đồng đội, là thơ. sức mạnh giúp họ vượt qua tất cả. - Cách sắp xếp sóng đôi “anh”, “tôi” thể hiện tình đồng chí đồng đội keo sơn gắn bó. Khẳng định c.Hình ảnh: “Đầu súng trăng treo”( tình đồng chí sâu lắng, thiêng liêng. Biểu tượng đẹp về cuộc đời người *Đọc đoạn thơ tiếp theo. chiến sĩ:) ? Tình cảm đồng chí của những người lính được - Sức mạnh của tình đồng chí đã giúp thể hiện rất cụ thể, giản dị mà sâu sắc. Hãy tìm họ đứng vững bên nhau, vượt lên tất những chi tiết, hình ảnh chứng minh.? cả những khắc nghiệt của thời tiết và Sự cảm thông sâu xa những tâm tư, nỗi lòng của mọi gian khổ thiếu thốn. nhau “Ruộng nương anh ..... người ra lính”. - Đầu súng trăng treo -> Biểu tượng Sự chia sẻ gian lao thiếu thốn của cuộc đời người cao đẹp của tình đồng chí, đồng đội, lính “ Aó anh rách vai...chân không giày”. vẻ đẹp hài hoà của tinh thần chiến sĩ - ? Hình ảnh “ruộng nương..... ra lính” gợi cho em thi sĩ, hiện thực và lãng mạn. thấy biểu hiện gì của tình đồng chí? Từ “mặc kệ” 2. Nghệ thuật: có phải chứng tỏ người lính rất vô tâm, vô tình, vô - Sử dụng ngôn ngữ bình dị , thấm trách nhiệm với gia đình? Ý kiến của em? đượm chất dân gian, thể hiện tình ? Họ cùng nhau vượt qua những gian lao khắc cảm chân thành. nghiệt của cuộc kháng chiến ntn? (sốt rét rừng) - Sử dụng bút pháp tả thực kết hợp ? Điều gì giúp họ có thể vượt qua? với lãng mạn một cách hài hòa. ? Em cảm nhận gì về hình ảnh "Thương nhau 3. Ý nghĩa văn bản: Bài thơ ngợi ca tay nắm tay”? tình cảm đồng chí cao đẹp giữa người Câu thơ vừa nói lên tình cảm gắn bó sâu nặng chiến sĩ trong thời kì đầu kháng chiến giữa những người lính vừa gián tiếp thể hiện sức chống thực dân Pháp gian khổ. mạnh của tình cảm ấy. Dường như chỉ bằng cử chỉ “tay nắm lấy bàn tay” mà những người lính như được tiếp thêm sức mạnh vượt qua mọi khó khăn gian khổ. ? Em nhận xét gì về đặc điểm cấu trúc các câu thơ và hình ảnh ở đoạn thơ này. (Những câu thơ sóng đôi, đối ứng nhau từng cặp hoặc trong từng câu ) Đọc 3 câu cuối ? Cảm nhận của em về sức mạnh của tình đồng chí ở 3 câu cuối bài thơ. ? Hình ảnh trong những câu thơ gợi cho em cảm nghĩ gì? (súng - trăng, gần - xa, hiện thực - trữ tình, chiến
3. sĩ - thi sĩ...) Cảm nghĩ của em về 3 dòng thơ cuối trong bài Đồng chí? “ Đêm nay rừng hoang sương muối Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới. Đầu súng trăng treo” ? Nghệ thuật được sử dụng trong bài? ? Nêu ý nghĩa của bài thơ? Ngày soạn: 28/10/2021 TIẾT:44-46 ÔN TẬP GIỮA HKI I/ VĂN BẢN: 1. Hệ thống các văn bản đã học từ đầu năm đến nay 2. Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi: TẾT “Tết năm kia bố mẹ già tất bật nhặt lá mai, trang hoàng nhà đón chờ con cháu. Chợt xe bưu phẩm dừng trước cửa, người ta ôm vào đủ loại quà kèm bưu thiếp ghi: “Bố mẹ ăn tết vui vẻ, sang năm chúng con sẽ về”. Tết năm sau lại hăm hở dọn nhà. Lại xe đỗ cửa. Lại quà ngổn ngang. Và lời chúc quen thuộc. Tết năm này con cháu về, thấy nhà mình thiếu tết. Cây mai nguyên lá. Mái nhà xanh rêu. Quà năm cũ còn nguyên, vương bụi. Thế mà bố mẹ rưng rưng nói: “Năm nay có tết rồi!”. (Trần Hoàng Trúc, Theo a. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên? ( 1đ) b. Tìm yếu tố miêu tả trong văn bản? (1đ) c. Văn bản “TẾT” muốn gửi đến cho người đọc thông điệp gì?(1đ) II/ TIẾNG VIỆT 1. Nắm được các phép tu từ từ vựng, trường từ vựng.
4. 2. Đọc bài thơ sau và thực hiện yêu cầu bên dưới: “ Áo đỏ em đi giữa phố đông Cây xanh như cũng ánh theo hồng Em đi lửa cháy trong bao mắt Anh đứng thành tro em biết không?” (Vũ Quần Phương - Áo đỏ) a. Tìm những từ thuộc hai trường từ vựng khác nhau có trong bài thơ trên? (1đ) b. Cho biết nét độc đáo trong cách sử dụng các trường từ vựng đó? (2đ) III/ Nhân ngày 20 tháng 11, kể cho các bạn nghe về một kỉ niệm đáng nhớ giữa mình và thầy, cô giáo cũ./.