Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 - Bài: Bức tranh của em gái tôi - Năm học 2023-2024

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6 - Bài: Bức tranh của em gái tôi - Năm học 2023-2024

1. Ngày soạn Dạy Ngày 10/2023 28/9/2023 Lớp 6D Tiết 24-25 TIẾT 24-25 VĂN BẢN 3: BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI (Tạ Duy Anh) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Củng cố kiến thức về người kể chuyện ngôi thứ nhất đã được học ở bài 1. Tôi và các bạn; - Cảm nhận và biết trân trọng tình cảm gia đình. 2. Năng lực a. Năng lực chung - Hướng học sinh trở thành người đọc độc lập với các năng lực giải quyết vấn đề, tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, trình bày, thuyết trình, tương tác, hợp tác, v.v b. Năng lực chuyên biệt: - Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản Bức tranh của em gái tôi; - Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về văn bản Bức tranh của em gái tôi; - Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về thành tựu nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa của văn bản. - Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm nghệ thuật của văn bản với các văn bản có cùng chủ đề. 3. Phẩm chất: - Giúp HS rèn luyện bản thân phát triển các phẩm chất tốt đẹp: Nhân ái, yêu thương gia đình, cuộc sống. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Thiết bị dạy học: - Máy chiếu, máy tính - Một số video, tranh ảnh liên quan đến nội dung bài học. 2. Học liệu: - SGK, SGV.
2. - Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi; PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 1. Khi một người thân thiết hoặc bạn cùng lớp đạt được một thành tích xuất sắc em có cảm xúc gì? A. Vui mừng B. Buồn bã C. Khó chịu D. Khác: 2. Khi một ai đó ghen ghét, đố kị với một thành quả tốt đẹp nào đó mà em đạt được, em sẽ phản ứng như thế nào? .. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 Nhân vật Kiều Phương Biệt danh Ngoại hình Cử chỉ Hành động Tài năng Thái độ Nhận xét: . - Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp; - Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC HOẠT ĐỘNG 1: XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ a. Mục tiêu: HS kết nối kiến thức trong cuộc sống vào nội dung của bài học. b. Nội dung: GV yêu cầu HS trình bày ý kiến về cách ứng ứng xử của bản thân trước tình huống mà GV đưa ra c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS trên phiếu học tập d. Tổ chức thực hiện: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 1. Khi một người thân thiết hoặc bạn cùng lớp đạt được một thành tích xuất sắc em có cảm xúc gì? A. Vui mừng B. Buồn bã C. Khó chịu D. Khác:
3. 2. Khi một ai đó ghen ghét, đố kị với một thành quả tốt đẹp nào đó mà em đạt được, em sẽ phản ứng như thế nào? .. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: : HS suy nghĩ cá nhân Bước 3: Báo cáo, thảo luậnHS trả lời câu hỏi trong phiếu, GV mời một vài HS trình bày trước lớp Bước 4: Kết luận, nhận định (GV): Nhận xét câu trả lời của HS và kết nối vào hoạt động hình thành kiến thức mới. HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI I. ĐỌC VĂN BẢN 1. Tác giả a. Mục tiêu: Giúp HS nêu được nét chính về nhà văn Tạ Duy Anh b. Nội dung: - GV hướng dẫn HS xem phần chú thích để trả lời câu hỏi của GV. c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS d. Tổ chức thực hiện HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: I. Tìm hiểu chung - Yêu cầu HS đọc SGK và trả lời câu hỏi 1. Tác giả ? Nêu những hiểu biết của em về nhà văn Tô Hoài? - Tên: Tạ Duy Anh; Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - Năm sinh: 9/9/1959; GV hướng dẫn HS đọc và tìm thông tin. - Quê quán: Hà Tây (nay là Hà Nội); HS quan sát chú thích SGK. - Là cây bút trẻ nổi lên trong thời kỳ đổi mới Bước 3: Báo cáo, thảo luận văn học những năm 1980. GV yêu cầu HS trả lời. HS trả lời câu hỏi của GV. Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) Nhận xét câu trả lời của HS và và chốt kiến thức 2. Tác phẩm a. Mục tiêu: Giúp HS - Biết được những nét chung của văn bản (Thể loại, ngôi kể, bố cục ) b. Nội dung: - GV hướng dẫn HS đọc văn bản và trả lời câu hỏi c. Sản phẩm: Câu trả lời d. Tổ chức thực hiện
4. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: a) Thể loại: truyện ngắn - Hướng dẫn cách đọc & yêu cầu HS đọc b) Ngôi kể: thứ nhất (người ? Văn bản “Bức tranh của em gái tôi” thuộc thể loại nào? kể chuyện: anh trai Kiều ? Xác định ngôi kể của văn bản? Phương) ? Chỉ ra các sự việc chính trong văn bản? c. Cốt truyện ? Em hãy xác định bố cục của văn bản - Anh trai bực vì em gái Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: Mèo hay lục lọi đồ vật... HS: - Mèo bí mật học vẽ và tài - Đọc văn bản hoa hội hoạ của Mèo được - Làm việc cá nhân 2’, nhóm 5’ bất ngờ phát hiện. + 2 phút đầu, HS ghi kết quả làm việc ra phiếu cá nhân. - Người anh không vui, + 5 phút tiếp theo, HS làm việc nhóm, thảo luận và ghi kết quả vào ô ghen ghét, đố kị với tài giữa của phiếu học tập, dán phiếu cá nhân ở vị trí có tên mình. năng của em, cảm thấy thua GV: kém em. - Chỉnh cách đọc cho HS (nếu cần). - Em gái thành công cả nhà - Theo dõi, hỗ trợ HS trong hoạt động nhóm. mừng vui, người anh đi Bước 3: Báo cáo, thảo luận xem triển lãm tranh của em HS: Trình bày sản phẩm của nhóm mình. Theo dõi, nhận xét, bổ sung gái. cho nhóm bạn (nếu cần). - Đứng trước bức tranh của GV: Kiều Phương, người anh ân - Nhận xét cách đọc của HS. hận - Hướng dẫn HS trình bày bằng cách nhắc lại từng câu hỏi Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) - Nhận xét, chốt kiến thức II. KHÁM PHÁ VĂN BẢN 1. Nhân vật Kiều Phương a. Mục tiêu: Giúp HS - Tìm được những chi tiết nói về biệt danh, ngoại hình, cử chỉ, tài năng và thái độ của Kiều Phương - Đưa ra nhận xét về đặc điểm đáng mến ở Kiều Phương b. Nội dung: GV hướng dẫn HS hoàn thành phiếu học tập số 2 c. Sản phẩm: Phiếu học tập của HS đã hoàn thành, phần trình bày d. Tổ chức thực hiện
5. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: HS thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập số Kiều Phương GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Biệt danh Mèo ? Điểm nào ở Kiều Phương khiến em thích nhất? Vì sao? Ngoại Luôn bị bôi bẩn hình Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS làm việc nhóm sau đó hoạt động cá nhân Cử chỉ Lục lọi đồ vật với vẻ GV theo dõi, hỗ trợ cho HS (nếu HS gặp khó Hành thích thú/ Tự chế màu khăn). động vẽ/Vẽ anh trai Bước 3: Báo cáo, thảo luận GV: Tài năng Vẽ rất đẹp - Yêu cầu đại diện của một nhóm lên trình bày. Thái độ Không giận dỗi, vui vẻ - Yêu cầu một vài cá nhân HS trả lời câu hỏi HS: Nhận xét: Là cô bé hồn nhiên, tài năng, nhân hậu - Đại diện 1 nhóm lên bày sản phẩm. - HS trả lời cá nhân Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) - Nhận xét, chốt kết thức 2. Nhân vật người anh a. Mục tiêu: Giúp HS - Tìm được chi tiết về cảm xúc, thái độ, hành động của nhân vật người anh - Nhận ra được sự thay đổi về thái độ của người anh trước và sau khi xem bức tranh đạt giải của em gái b. Nội dung: - GV yêu cầu HS thảo luận nhóm theo yêu cầu riêng c. Sản phẩm: Kết quả thảo luận của HS d. Tổ chức thực hiện HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN
6. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: - Trước khi xem bức tranh em gái GV chia lớp thành 6 nhóm, thực hiện nhiệm vụ vẽ chân dung mình thảo luận: + Vui vẻ thân thiết và có phần xem Nhóm 1,2,3: Tìm chi tiết thể hiện thái độ, cảm xúc, thường khi thấy em chế màu vẽ hành động của nhân vật người anh trước khi xem + Buồn bã, mặc cảm đố kị, xa lánh bức tranh em gái vẽ chân dung mình em khi tài năng của em được phát Nhóm 4,5,6: Tìm chi tiết thể hiện thái độ, cảm xúc hiện của nhân vật người anh sau khi được xem bức - Sau khi xem bức tranh em gái vẽ tranh em gái vẽ chân dung mình chân dung mình GV đặt câu hỏi: + Ngạc nhiên, hãnh diện, xấu hổ, ? Sau khi xem bức tranh đạt giải nhất của em gái, ân hận người anh đã có sự thay đổi liên tục về cảm xúc. - Người anh có sự thay đổi thái độ Em hãy lí giải nguyên nhân của mỗi sắc thái cảm bởi đã nhận ra lỗi lầm của mình xúc ấy? (ích kỉ, ghen tị tầm thường) và tấm ? Tại sao bức tranh lại có giá trị thức tỉnh như lòng thánh thiện của em gái. vậy? - Bức tranh là tác phẩm nghệ thuật Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: chân chính được sáng tạo bằng tài HS: năng và tình cảm trong sáng của - Hoạt động nhóm trong 5p sau đó hoạt động cá người em gái. nhân GV: theo dõi, quan sát, định hướng Bước 3: Báo cáo, thảo luận GV: - Yêu cầu HS trình bày. - Hướng dẫn HS trình bày (nếu cần). HS - Đại diện 1 nhóm lên trình bày kết quả thảo luận. - Các nhóm khác theo dõi, quan sát, nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn (nếu cần). Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) - Nhận xét, chốt kiến thức Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 3) Bài học ứng xử GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
7. ? Qua cách ứng của hai nhân vật trong văn bản, - Không nên ganh ghét đố kị với tài em rút ra bài học gì? năng của người khác Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - Nhân ái, vị tha trước lỗi lầm của HS: Hoạt động các nhân mọi người GV quan sát Bước 3: Báo cáo, thảo luận GV:Yêu cầu HS chia sẻ HS:Chia sẻ cá nhân Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) -Nhận xét và chốt kiến thức. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: III. Tổng kết GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: 1. Nội dung ? Nội dung chính của văn bản “Bức tranh của em Tình cảm trong sáng, hồn nhiên và gái tôi”? lòng nhân hậu của người em đã ? Ý nghĩa của văn bản. giúp cho người anh nhận ra phần Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: hạn chế ở chính mình. HS: 2. Nghệ thuật - Suy nghĩ cá nhân - Kể chuyện theo ngôi thứ nhất GV hướng theo dõi, quan sát HS - Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân Bước 3: Báo cáo, thảo luận vật HS: trình bày cá nhân GV: lắng nghe, gợi ý Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) - Nhận xét, chốt kết thức HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP a. Mục tiêu: Vận dụng kiến thức của bài học vào việc làm bài tập cụ thể b. Nội dung: HS suy nghĩ cá nhân làm bài tập của GV giao c. Sản phẩm: Đáp án đúng của bài tập d. Tổ chứcthực hiện Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:Giáo viên giao bài tập cho HS ?Từ các văn bản Chuyện cổ tích về loài người, Mây và sóng, Bức tranh của em gái tôi, em nhận thấy điều quan trọng nhất để gắn kết các thành viên trong gia đình? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
8. HS hoạt đọngg thảo luận nhóm Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV yêu cầu HS trình bày sản phẩm của mình. - HS trình bày, theo dõi, nhận xét, đánh giá và bổ sung cho bài của bạn (nếu cần). Bước 4: Kết luận, nhận định (GV): GV đánh giá bài làm của HS bằng điểm số. HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG a. Mục tiêu: Phát triển năng lực sử dụng CNTT trong học tập. b. Nội dung: GV giao nhiệm vụ, HS thực hiện nhiệm vụ. c. Sản phẩm: Sản của HS sau khi đã được chỉnh sửa (nếu cần). d. Tổ chứcthực hiện Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:(GV giao nhiệm vụ) ? Nếu em rời vào tình huống như nhân vật người anh trong văn bản “Bức tranh của em gái tôi”, chứng kiền tài năng của người thân và cảm thấy mình bị cho ra rìa. Em sẽ ứng xử như thế nào Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS trao đổi theo căp Bước 3: Báo cáo, thảo luận HS chia sẻ vè cách ứng xử cảu bản thân Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) - HS nhận xét đoạn văn của bạn - GV nhận xét, đánh giá, rút kinh nghiệm cho HS. * Hướng dẫn học và làm bài ở nhà - Học bài - Chuẩn bị bài: Viết đoạn văn nêu cảm xúc về một bài thơ có yếu tố tự sự và miêu tả. ---------------------------------------------------------------