Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 8 - Bài: Hoàng Lê nhất thống chí

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 8 - Bài: Hoàng Lê nhất thống chí

1. Chào mừng quý thầy cô giáo và các em học sinh!
2. Giai đoạn lịch sử nào được mệnh danh là: “Vua chẳng ra vua, bề tôi cũng chẳng phải bề tôi”?  A. Cuối thời Hậu Lê  B. Thời Lý  C. Thời Trần  D. Thời Tiền Lê
3. Ai là người cầu cứu viện trợ từ quân Thanh, là kẻ cõng rắn cắn gà nhà?  A. Lê Hiển Tông  B. Lê Dụ Tông  C. Lê Duy Mật  D. Lê Chiêu Thống
4. Nàng công chúa nào là nhân vật lịch sử nổi tiếng - người thông minh từ bé, diện mạo thanh tú, bản tính thùy mị, dịu dàng?  A. Lý Chiêu Hoàng  B. Ngọc Hân công chúa  C. An Tư công chúa  D. Công chúa Huyền Trân
5. Triều đại nào kéo dài nhất lịch sử phong kiến Việt Nam?  A. Thời Hậu Lê  B. Thời nhà Hồ  C. Thời nhà Trần  D. Thời nhà Lý
6. Trịnh – Nguyễn phân tranh bất phân thắng bại chọn Sông Gianh nào làm ranh giới giữa Đàng Trong và Đàng Ngoài?  A. Đúng  B. Sai
7. -NGÔ GIA VĂN PHÁI- HOÀNG LÊ NHẤT THỐNG CHÍ (Cuốn sách ghi chép về sự thống nhất của vương triều nhà Lê)
8. A. TRI THỨC NGỮ VĂN 1. Khái niệm truyện lịch sử - Là loại truyện có nội dung liên quan đến nhân vật và sự kiện lịch sử. - Được nhà văn hư cấu, tưởng tượng, bổ sung, sáng tạo thành hình tượng văn học. 2. Đặc trưng truyện lịch sử: - Bối cảnh: Là hoàn cảnh xã hội trong một thời kì lịch sử nói chung được thể hiện qua sư kiện, nhân vật lịch sử, phong tục tập quán. - Nhân vật: Nhân vật chính là người thực, việc thực, những anh hùng dân tộc. - Cốt truyện: Là hệ thống sự kiện liên quan đến lịch sử dân tộc được sắp xếp theo ý đồ nhất định. + Cốt truyện đơn tuyến + Cốt truyện đa tuyến - Ngôn ngữ: Phù hợp với bối cảnh lịch sử mà truyện tái hiện.
9. B. VĂN BẢN I. TÌM HIỂU CHUNG TÁC GIẢ TÁC PHẨM Thông tin Nội dung Thông tin Nội dung Hoàn cảnh lịch sử Tên tuổi Thể loại Thời đại Nhan đề Nhân vật Thân thế và tư tưởng Cốt truyện
10. I. TÌM HIỂU CHUNG 1.TÁC GIẢ Ngô Gia Văn Phái: Nhóm tác giả thuộc dòng họ Ngô Thì quê ở Thanh Oai (Hà Nội). 2. TÁC PHẨM - Hồi 14/17, viết bằng chữ Hán. - Tiểu thuyết lịch sử: Thể Chí – lối chương hồi về biến động lịch sử cuối TK XVIII đầu TK XIX. - Bố cục: 3 phần.
11. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
12. 1. Hình tượng người anh hùng Nguyễn Huệ a. Chuẩn bị lực lượng tiến quân ra Bắc
13. TRƯỚC CÁC TRẬN ĐÁNH CÁC TRẬN ĐÁNH Thời gian Hành động Nhận xét Trận đánh Cách đánh Nhận xét Được tin Sông cấp báo Gián Hà Hồi 29/12 30/12 Ngọc Hồi Nhận xét chung:
14. Thời gian Lời nói, hành động, cách xử trí Nhận xét – Nhận được tin giặc chiếm Thăng Long thì “giận lắm”,”định thân chinh cầm quân đi ngay”. Mạnh mẽ, - Khi nhận được tin – Chỉ trong vòng hơn một tháng, Nguyễn Huệ đã làm rất nhiều việc lớn: quyết cấp báo + Tế cáo trời đất, lên ngôi hoàng đế để “chính vị hiệu”,’giữ lấy lòng người”. đoán. + Tự mình “đốc suất đạo binh” ra Bắc. + Tìm gặp người cống sĩ ở huyện La Sơn là Nguyễn Thiếp để hỏi kế sách. + Tuyển mộ quân sĩ và “mở cuộc duyệt binh lớn” ở Nghệ An, phủ dụ tướng sĩ. – Trong lời phủ dụ quân sĩ ở Nghệ An: Sáng suốt, Khi đến Nghệ An + Nguyễn Huệ đã khẳng định chủ quyền của dân tộc (“đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng”) và lên án hành nhạy bén động xâm lăng phi nghĩa, trái đạo trời của quân Thanh, nêu bật dã tâm của chúng(“bụng dạ ắt khác cướp bóc trước thời nước ta, giết hại nhân dân, vơ vét của cải”) cuộc. + Nhắc lại truyền thống chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta. + Kêu gọi quân lính đồng tâm hiệp lực, ra kỉ luật nghiêm. Khi đến Ninh Bình + Ông rất hiểu tướng sĩ, hiểu tường tận năng lực của bề tôi, khen chê đúng người đúng việc. Sáng suốt, + Mới khởi binh, chưa lấy được tấc đất nào, vậy mà Quang Trung đã tuyên bố chắc nịch “phương lược tiến đánh nhạy bén đã có sẵn”, “Chẳng qua mươi ngay có thể đuổi được người Thanh”. tong xét + Nguyễn Huệ còn tính sẵn cả kế hoạch ngoại giao sau chiến thắng để có thời gian “yên ổn mà nuôi dưỡng lực đoán bề tôi lượng”, làm cho nước giàu quân mạnh. và ý chí quyết thắng và tầm nhìn xa trông rộng. Nhận xét về cuộc - Ngày 25 tháng Chạp xuất quân từ Phú Xuân(Huế),ngày 29 đã tới Nghệ An, vượt khoảng 350km qua núi, qua Con người hành quân đèo. Đến Nghệ An, vừa tuyển quân, tổ chức đội ngũ, vừa duyệt binh, chỉ trong vòng một ngày. Hôm sau, tiến có tài dụng quân ra Tam Điệp (cách khoảng 150km). Và đêm 30 tháng Chạp đã “lập tức lên đường”, tiến quân ra Thăng Long. binh như Mà tất cả đều là đi bộ. Vừa hành quân, vừa đánh giặc mà vua Quang Trung định kế hoạch chỉ trong vòng 7 ngày, thần. mồng 7 tháng Giêng sẽ vào ăn Tết ở Thăng Long. Trên thực tế, đã thực hiện kế hoạch sớm hai ngày: trưa mồng 5 đã vào Thăng Long.
15. Trận đánh Cách đánh Nhận xét Sông Gián + Bắt sống toàn bộ bọn nghĩa binh cùng quân Thanh đi do thám mà vẫn giữ được bí mật. Vị tướng có tài điều binh khiển tướng. Cách đánh bí mật, bất ngờ, biến hóa, Hà Hồi + Đánh nghi binh: bí mật bao vây nhanh gọn khiến kẻ thù trở kín làng, bắc loa truyền gọi,địch sợ tay không kịp Tướng ở trên hãi xin hàng trời xuống, quân chui dưới Ngọc Hồi + Quang Trung trực tiếp chỉ đất lên huy.Vua cưỡi voi đi đốc thúc, quân dàn trận chữ nhất, đánh giáp lá cà. Bao vây đường rút lui của giặc, cho voi giày đạp.
16. - Nghe tin giặc đến Thăng Long + 25/11: Lên ngôi hoàng đế + 25/12/1788: Xuất quân ra Bắc - Đến Nghệ An + Tuyển thêm quân + Mở cuộc duyệt binh lớn + Lời Phủ dụ với quân lính - Đến Tam Điệp + Tha chết cho tướng dưới quyền + Tính sẵn kế hoạch ngoại giao + Mở tiệc khao quân Có trí tuệ sáng suốt, nhạy bén, hành động quyết đoán, tầm nhìn xa trông rộng, ý chí quyết thắng.
17. 1. Hình tượng người anh hùng Nguyễn Huệ b. Trong chiến trận
18. Đến Bắt sống toàn bộ bọn nghĩa binh sông cùng quân Thanh đi do thám mà Gián vẫn giữ được bí mật. Tấn công Đánh nghi binh: bí mật bao vây vào đồn kín làng, bắc loa truyền gọi,địch Hà Hồi: sợ hãi xin hàng. Trong trận đánh Quang Trung trực tiếp chỉ Tấn công huy.Vua cưỡi voi đi đốc thúc, vào đồn quân dàn trận chữ nhất, đánh giáp Ngọc Hồi , lá cà. thành Bao vây đường rút lui của giặc, Thăng cho voi giày đạp. Long Vị tướng có tài điều binh khiển tướng. Cách đánh bí mật, bất ngờ, biến hóa, nhanh gọn khiến kẻ thù trở tay không kịp Tướng ở trên trời xuống, quân chui dưới đất lên
19. NGUYỄN HUỆ MỘT THIÊN TÀI QUÂN SỰ CHƯA HỀ NẾM MÙI THẤT BẠI Người Việt cùng thời với Nguyễn Huệ như một cung nữ cũ của vua Lê, khi nghe tin vua Lê Chiêu Thống đã đưa Tôn Sĩ Nghị về Thăng Long, đã từ Trường An (4) ra Thăng Long nói với Thái Hậu: Cứ xem những lời trong bài hịch thì, thấy Ngài (Tôn Sĩ Nghị) buộc cho ta nhiều lắm, mà Ngài thì cứ lượn lờ trên sông, chỉ dùng thanh thế dọa nạt, không biết Nguyễn Huệ là bậc anh hùng lão hung thủ hung tợn và giỏi cầm quân. Coi y ra Bắc vào Nam, thật là thần xuất quỷ nhập không ai có thể dò biết. Y bắt Nguyễn Hữu Chỉnh như bắt trẻ con, giết Vũ Văn Nhậm như giết con lợn, không một người nào còn dám trông thẳng vào mặt. Nghe lệnh của y, ai cũng mất cả hồn vía, sợ hơn sấm sét. E rằng bất nhật y sẽ lại ra, quân Tôn Tổng Đốc còn có cái lo bên trong, địch sao cho nổi!