Kế hoạch bài dạy Khoa học tự nhiên 6 - Chương X: Trái Đất và bầu trời - Bài 52: Chuyển động nhìn thấy của mặt trời. Thiên thể

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy Khoa học tự nhiên 6 - Chương X: Trái Đất và bầu trời - Bài 52: Chuyển động nhìn thấy của mặt trời. Thiên thể

1. Ngày soạn:.../..../..... Ngày dạy: :.../..../..... CHƯƠNG X-TRÁI ĐẤT VÀ BẦU TRỜI BÀI 52: CHUYỂN ĐỘNG NHÌN THẤY CỦA MẶT TRỜI. THIÊN THỂ I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Sau khi học xong bài này HS + Giải thích được một số cách định tính và sơ lược hiện tượng. Từ Trái Đất thấy Mặt trời mọc và lặn hằng ngày + Nêu được Mặt Trời và sao là các thiên thể tự phát sáng: mặt Trăng, các hành tinh và sao chổi phản xạ ánh sáng mặt trời 2. Năng lực - Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy sáng tạo, năng lực tự quản lí, năng lực hợp tác - Năng lực riêng: Năng lực phát triển liên quan đến sử dụng kiến thức vật lí Năng lực phát triển về phương pháp Năng lực trao đổi thông tin. Năng lực cá nhân của HS. 3. Phẩm chất - Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ. nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1 - GV: + Dụng cụ để chiếu hình vẽ trong bài + Mô hình quả địa cầu 2 - HS : vở ghi, sgk, đồ dùng học tập và chuẩn bị từ trước III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU) a. Mục tiêu: b. Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV. c. Sản phẩm: Từ bài HS vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra. d. Tổ chức thực hiện: 1
2. GV dẫn dắt, gợi mở bài học: Hằng ngày chúng ta đều dễ dàng quan sát được hiện tượng mặt trời mọc và lặn. Liệu có đúng là mặt trời chuyển động từ Đông sang Tây? Em nghĩ gì về điều này? Bài học ngày hôm nay chúng ta sẽ đi tìm hiểu về chuyển động nhìn thấy của mặt trời và thiên thể. Từ những thông tin mà bài học cung cấp các em sẽ giải thích được một số định tính sơ lược như từ Trái đất thấy mặt trời mọc hay lặn hằng ngày hay tại sao mặt trời và sao là các thiên thể phát sáng? B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI Hoạt động 1: Chuyển động “nhìn thấy” và chuyển động “ thực” a. Mục tiêu: HS tìm hiểu về chuyển động “nhìn thấy” và chuyển động “ thực” b. Nội dung: HS đọc SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV. c. Sản phẩm: HS đưa ra được câu trả lời phù hợp với câu hỏi GV đưa ra d. Tổ chức thực hiện: Hoạt động của GV và HS Sản phẩm dự kiến - Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: I. Chuyển động “nhìn thấy” và chuyển GV yêu cầu HS tự đọc phần đọc hiểu động “ thực” và trả lời câu hỏi ở mục 1 Khi tự quay quanh mình, Ta nhìn thấy các Tìm ví dụ về chuyển động hình thấy vật xung quanh quay theo chiều ngược chuyển động thực lại. Chuyên động quay của các vật quanh ta chỉ là chuyển động "nhỉn thấy", không - Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: phải là chuyển động thực. Chuyển động + HS đọc thông tin và tìm ví dụ thực quay của ta mới lá chuyển động thực. tiễn Ví dụ khi ta ngồi trên tàu hỏa, quan sát - Bước 3: Báo cáo, thảo luận: thấy hàng cây bên đường đang đi về phía + HS: Lắng nghe, ghi chú, một HS ta. Chuyển động của hàng cây là chuyển phát biểu lại động nhìn thấy, còn chuyển động của ta - Bước 4: Kết luận, nhận định: trên tàu hỏa là chuyển động thực Gv nhận xét, kết luận Hoạt động 2: Chuyển động nhìn thấy của mặt trời a. Mục tiêu: HS trải nghiệm thực tế hiểu về thế nào là chuyển động chỉ có trong tưởng tưởng, giải thích được hiện tượng Mặt trời mọc và lặn hằng ngày b. Nội dung: 2
3. HS đọc SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV. c. Sản phẩm: HS đưa ra được câu trả lời phù hợp với câu hỏi GV đưa ra d. Tổ chức thực hiện: Hoạt động của GV và HS Sản phẩm dự kiến - Bước 1: Chuyển giao nhiệm II. Chuyển động nhìn thấy của mặt trời vụ: 1. Mặt trời mọc và lặn + GV giới thiệu phần đọc hiểu ? CH: trong SGK rồi nêu vấn để trong Giải thích: Vì Trái Đất tự quay quanh chính nó phần ? để HS thảo luận. chiều từ Tây sang Đông, do đó chuyển động + Không trình bày phần đọc hiểu nhìn thấy của Mặt Trời quanh Trái Đất có trong SGK mà yêu cầu HS mô tả chiều ngược lại là từ Đông sang Tây. chuyển động của Mặt Trời mà các 2. Giải thích chuyển động của Mặt Trời em thấy được hãng ngày. Sau đó nhìn từ Trái Đất nêu vấn để để HS giải thích hiện tượng các em mô tả. + Do Trái Đất tự quay quanh trục của nó từ Tây sang Đông. nên người trên Trái Đắt nhìn GV yêu cầu HS dùng mô hình quả thấy Mặt Trời quay xung quanh Trái Đắt từ địa cầu để minh họa cho chuyển Đóng sang Tây. Chuyến động nhìn thấy của động của Trái Đất. + Mặt Trời tử Trái Đất không phải là chuyển Gv quy ước việc xác định các động thực, chuyển động quay của Trải Đất phương trong lơpd học để biết HS quanh trục của nó mới là chuyển động thực. quay quả cầu đúng hay sai + Trái Đất quay một vòng xung quanh trục của - Bước 2: Thực hiện n nó hết 24 giờ hiệm vụ: HĐ: + HS đọc thông tin và tìm ví dụ Câu 1: Mặt Trời lúc nào cũng chiếu sáng Trái thực tiễn trả lời câu hỏi Đất nhưng trên Trái Đất lại có ngày và đêm - Bước 3: Báo cáo, thảo luận: liên tiếp là do Trái Đất lúc nào cũng quay + HS: Lắng nghe, ghi chú, một quanh trục của nó nên khi quanh phần nhận HS phát biểu lại được ánh sáng sẽ là ban ngày, phần không - Bước 4: Kết luận, nhận định: nhận được ánh sáng là ban đêm xen kẽ nhau tạo ra ngày và đêm liên tiếp. Gv nhận xét, kết luận Câu 2. Mỗi ảnh chỉ ghi được các vùng lãnh thổ của một nửa Trái Đất. Hai ảnh này chụp cách nhau ít nhất là 12 tiếng. Hoạt động 3: Hướng dẫn HS phân biệt các thiên thể a. Mục tiêu: HS có thể tự tìm hiểu về sự khác biệt giữa các thiên thể dựa vào khả năng tự phát sáng của chúng 3
4. b. Nội dung: HS đọc SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV. c. Sản phẩm: HS đưa ra được câu trả lời phù hợp với câu hỏi GV đưa ra d. Tổ chức thực hiện: Hoạt động của GV và HS Sản phẩm dự kiến - Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: III. Phân biệt các thiên thể Gv yêu cầu HS mô tả điều mà các em có thể Thiên thể là tên gọi chung các quan sát được trên bầu trời ban đên, trả lời các vật liệu thể tự nhiên tồn tại câu hỏi trong phần ? để dẫn đến việc cần phân trong không gian vũ trụ biệt thiên thể tự phát sáng và thiên thể không tự * Câu hỏi: phát sáng Spút-nhích không là một Yêu cầu HS tự đọc thông tin sgk và trả lời câu thiên thể. Vì nó là do nhân hỏi tạo, không phải vật thể tự - Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: nhiên. HS tự đọc thông tin sgk và trả lời câu hỏi - Bước 3: Báo cáo, thảo luận: Gv gọi HS trả lời, HS còn lại nghe và nhận xét - Bước 4: Kết luận, nhận định: GV nhận xét đánh giá C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP a. Mục tiêu : Học sinh củng cố lại kiến thức. b. Nội dung : HS sử dụng SGK và vận dụng kiến thức đã học để trả lời câu hỏi. c. Sản phẩm : HS làm các bài tập d. Tổ chức thực hiện: GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau : Câu 1 : Hãy điền Đúng (Đ) hoặc Sai (S) để đánh giá các câu dưới đây : Nói về chuyển động của mặt trời và thiên thể Đánh gía 1 Mặt trời là một ngôi sao quay quanh Trái Đất 2 Hằng ngày ta nhìn thấy mặt trời mọc ở phương Đoong và lặn ở phương Tân vì trái đất quay quanh mặt trời và tự quay quanh trục của nó 4
5. 3 Các hành trình quay quanh Mặt trời đều gọi là các sao, chẳng hạn : sao Kum, sao Hỏa, sao Thủy, sao Thổ 4 Mặt trăng là vệ tinh tự nhiên của Mặt Trời Câu 2: Mặt Trời mọc ở hướng Đông vào buổi sáng và lặn ở hướng Tây vào buổi chiều vì: (Chọn đáp án đúng) A. Trái Đất quay quanh trục của nó theo chiều từ Tây sang Đông. B. Trái Đất quay quanh trục của nó theo chiều từ Đông sang Tây. C. Mặt Trời chuyển động quanh Trái Đất. D. Trái Đất quay xung quanh Mặt Trời. Câu 3 : Hãy mô tả cách xác định hướng nhà/ căn hộ của em mà không cần la bàn Câu 4: Hãy tính xem trong một năm (365 ngày) Trái Đất quay quanh trục của nó hết bao nhiêu giờ? GV theo dõi HS hoàn thành bài tập và nhận xét : Câu 1. (1. S; 2. Ð; 3. S; 4. S) Câu 2. A Câu 3. + HS mô tả được: Đứng trước cửa nhà, giang 2 tay sao cho tay phải chỉ về phía Mặt + Trời mọc (hướng Đóng), tay trái chỉ phía Mặt Trời lặn (hướng 1ây) thì hướng mặt người nhìn là hướng Bác. hướng phía sau lưng là hướng Nam, từ đó xác định được hướng của ngôi nhả/căn hộ. Câu 4: Trái Đất quay quanh trục của nó 8760 giờ D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG a. Mục tiêu : Học sinh được củng cố lại kiến thức thông qua bài tập ứng dụng. b. Nội dung : HS sử dụng SGK và vận dụng kiến thức đã học để trả lời câu hỏi. c. Sản phẩm : HS làm các bài tập d. Tổ chức thực hiện: Gv yêu cầu hs đọc yêu cầu mục Em có thể, vận dụng kiến thức và thực hiện nhiệm vụ: + Với một chiếc ghế quay mượn ở văn phỏng nhà trưởng, hãy thiết kế một hoạt động đóng vai nhằm chứng minh chuyển động người ta nhìn thấy được của Mặt Trời, của các sao không phải chuyển động thực, chuyển động quay của Trái Đất mới là chuyển động thực. IV. KẾ HOẠCH ĐÁNH GIÁ 5
6. Hình thức đánh Phương pháp Công cụ đánh giá Ghi Chú giá đánh giá - Thu hút được sự - Sự đa dạng, đáp ứng các - Hệ thống câu hỏi tham gia tích cực phong cách học khác nhau và bài tập của người học của người học - Trao đổi, thảo - Gắn với thực tế - Hấp dẫn, sinh động luận - Tạo cơ hội thực - Thu hút được sự tham gia - Ứng dụng, vận hành cho người tích cực của người học dụng học - Phù hợp với mục tiêu, nội dung V. HỒ SƠ DẠY HỌC (Đính kèm các phiếu học tập/bảng kiểm....) . 6