Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp rèn nền nếp nhằm nâng cao chất lượng trong công tác chủ nhiệm lớp 2B tại trường Tiểu học Trường Thành, Thành phố Tuyên Quang

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp rèn nền nếp nhằm nâng cao chất lượng trong công tác chủ nhiệm lớp 2B tại trường Tiểu học Trường Thành, Thành phố Tuyên Quang

1. PHÒNG GD&ĐT TP TUYÊN QUANG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG TH TRƯỜNG THÀNH Độc lập – Tự do – Hạnh phúc BIỆN PHÁP “Một số biện pháp rèn nền nếp nhằm nâng cao chất lượng trong công tác chủ nhiệm lớp 2B tại trường Tiểu học Trường Thành, thành phố Tuyên Quang” Họ và tên: Kiều Ánh Phương Ngày, tháng, năm sinh: 08/07/1992 Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Trường Thành, thành phố Tuyên Quang 1. Lý do chọn biện pháp Bậc học tiểu học là bậc học nền tảng cho việc hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản của học sinh. Chúng ta thường nói: “Móng chắc thì tường vững”, “móng” mà tôi muốn nói đến ở đây chính là lớp đầu cấp trong trường tiểu học. Qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm tôi nhận thấy để rèn luyện ý thức của học sinh theo chiều hướng tốt thì việc rèn nền nếp là công việc vô cùng quan trọng, có tác động trực tiếp đến sự nhận thức, ý thức của học sinh. Việc rèn nếp nếp nghiêm túc ngay từ đầu sẽ tạo nền tảng vững chắc cho các lớp tiếp theo, góp phần hoàn thành tốt việc giảng dạy các môn học và tổ chức giáo dục, rèn luyện đạo đức cho học sinh. Rèn nền nếp của mỗi lớp học trong nhà trường không chỉ giúp học sinh lĩnh hội tri thức mà còn rèn luyện cho các em cả ý thức tự phục vụ phát huy tốt năng lực, phẩm chất của người học. Để thực hiện được điều đó thì người giáo viên chủ nhiệm có vai trò rất lớn trong việc quản lý điều hành lớp, trực tiếp giáo dục tư tưởng đạo đức, hình thành nhân cách cho học sinh, là cầu nối giữa ba môi trường giáo dục là gia đình, nhà trường và xã hội. Một lớp học có nền nếp tốt sẽ thúc đẩy các hoạt động giáo dục một cách tốt nhất. Chính vì vậy, việc rèn nề nếp cho học sinh tiểu học là một việc làm rất cần thiết đối với giáo viên. Xuất phát từ những yếu tố trên, tôi xin chia sẻ biện pháp: “Một số biện pháp rèn nền nếp nhằm nâng cao chất lượng trong công tác chủ nhiệm lớp 2B tại trường Tiểu học Trường Thành, thành phố Tuyên Quang”
2. 2. Thực trạng tại đơn vị: Năm học 2023 - 2024 tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 2B với tổng số học sinh là 29 em. Qua quan sát các hoạt động học tập và vui chơi của học sinh ở lớp, tôi thấy các em rất hiếu động và chưa có ý thức tuân thủ theo các quy định của môi trường học tập mới. Kết quả khảo sát đầu năm học như sau: Thực hiện đúng Thực hiện nội quy chưa Chưa thực hiện nội quy thường xuyên đúng nội quy Tổng số học sinh SL % SL % SL % 29 4 13,8 8 27,6 17 58,6 Kết quả khảo sát trên cho thấy, số học sinh thực hiện đúng nội quy trường, lớp còn thấp và số học sinh chưa thực hiện đúng nội quy thì cao. Vậy cần làm gì để học sinh thực hiện đúng nội quy trường lớp, lớp có nền nếp? Đó là câu hỏi mỗi giáo viên chúng tôi luôn trăn trở và suy nghĩ. Từ những thực trạng trên thôi thúc bản thân tôi phải tìm ra nguyên nhân và biện pháp rèn nền nếp cho học sinh nhằm nâng cao chất lượng trong công tác chủ nhiệm lớp. Để thực hiện tốt việc rèn nền nếp trong công tác chủ nhiệm của mình tôi đã thực hiện một số biện pháp sau: + Xây dựng tình cảm thân thiện giữa giáo viên và học sinh. + Xây dựng nền nếp học tập + Phối kết hợp với phụ huynh học sinh và các đoàn thể. + Xây dựng phong trào:“Vui học, học vui”. Những biện pháp này không chỉ giúp các em có ý thức kỉ luật tốt mà các em còn có khả năng tự phục vụ bản thân, tự tin trong mọi hoạt động giáo dục. Tạo được sự tin tưởng của các bậc phụ huynh học sinh và đồng nghiệp. 3. Nội dung biện pháp đã thực hiện Biện pháp 1. Xây dựng tình cảm thân thiện giữa giáo viên và học sinh. Để thực hiện tốt việc rèn nền nếp thì trước hết người giáo viên chủ nhiệm phải làm cho học sinh thật sự tin yêu, quý trọng vì thế tôi luôn tạo ra môi trường học tập 1
3. thân thiện, gần gũi với học sinh, làm cho học sinh cảm thấy “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Để giúp các em tự tin, vui vẻ đến trường tôi luôn tạo không khí vui vẻ, cởi mở, thường xuyên chia sẻ hỏi han các em những chuyện trong cuộc sống thường ngày để tạo niềm tin cho các em. Để các em tin tưởng và coi cô giáo như người bạn, người mẹ của mình. Đầu năm học, khi được phân công chủ nhiệm lớp 2B, tôi đã tiến hành thu thập thông tin, tìm hiểu đặc điểm của từng đối tượng học sinh trong lớp thông qua Phiếu điều tra thông tin, lý lịch học sinh: Thông qua Phiếu điều tra thông tin, lý lịch học sinh, tôi nắm được thông tin học sinh một cách chính xác và tiện cho việc theo dõi, liên hệ với cha mẹ học sinh; phát hiện 2
4. những ưu điểm, hạn chế của các em nhằm tạo điều kiện và làm cơ sở xây dựng để các em cùng giúp đỡ nhau trong học tập cũng như trong sinh hoạt; nắm được hoàn cảnh, cá tính và năng khiếu đặc biệt hay những hạn chế của học sinh để có biện pháp bồi dưỡng, giúp đỡ thiết thực. Qua đó, tham gia một số hoạt động ngoại khóa ngay từ đầu năm để học sinh mạnh dạn, tự tin, đoàn kết hơn. Hình 1: Hình ảnh học sinh tham gia ngoại khóa “Vui trung thu” Hình 2: Học sinh tham gia ngoại khóa ngày hội đọc sách 3
5. Trong các tiết học cũng như chấm chữa bài, tôi luôn quan tâm và chú ý đến những học sinh chưa tiến bộ. Khi có học sinh mắc sai lầm, thiếu sót, tôi luôn tôn trọng học sinh, tìm hiểu cặn kẽ nguyên nhân để có biện pháp giúp đỡ các em sửa chữa nhằm giúp giáo viên và học sinh có sự thấu hiểu và gần gũi hơn. Trong các hoạt động giáo dục tôi luôn bày tỏ tình thương yêu, giúp đỡ học sinh. Tôi xây dựng ở các em mối đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong học tập và các hoạt động tập thể. Biện pháp 2. Rèn luyện nền nếp học tập. Ngay từ ngày đầu bước vào năm học mới, tôi hướng dẫn và cùng học sinh xây dựng nội quy trong lớp từ những tình huống đơn giản như: Cần đi học đúng giờ theo quy định của nhà trường, thời gian ra - vào lớp, ăn mặc trang phục sạch sẽ, gọn gàng, mặc đồng phục đúng quy định. Trong giờ học giữ trật tự, không nói leo, hăng hái phát biểu ý kiến xây dựng bài. Trước khi trống truy bài HS vào lớp, các em sắp xếp sách vở, đồ dùng gọn gàng ngăn nắp trong ngăn bàn, kiểm tra đồ dùng học tập, chỉnh lại trang phục, vệ sinh cá nhân. Làm theo hiệu lệnh của ban tự quản của lớp. Bước đầu hình thành hội đồng tự quản học sinh được phát huy quyền làm chủ trong quá trình học tập, giáo dục. Học sinh có điều kiện hiểu rõ quyền và trách nhiệm trong môi trường giáo dục, được rèn các kĩ năng lãnh đạo, kĩ năng tham gia, hợp tác trong các hoạt động ở lớp, trường. Rèn cho học sinh tư thế ngồi học chuẩn nhằm giúp học sinh hình thành thói quen tốt trong khi ngồi học, giúp thể chất của các em phát triển lành mạnh không bị cong vẹo cột sống, không bị các bệnh về mắt như cận thị, Vì vậy tôi luôn chú ý nhắc nhở học sinh khi ngồi học cần chú ý những điểm sau: 4
6. Tư thế ngồi viết: lưng thẳng; ngực không tì vào bàn; đầu hơi cúi; mắt cách vở khoảng 25cm; Tay phải cầm bút; Tay trái tì nhẹ lên mép vở để giữ; hai chân để song song, thoải mái. Hình 3: Hình ảnh giáo viên hướng dẫn học sinh tư thế ngồi viết đúng. Cách cầm bút: Cầm bút bằng ba ngón tay: Ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa; Khi viết dùng ba ngón tay di chuyển bút từ trái sang phải, cán bút nghiêng về bên phải, cổ tay, khuỷu tay và cánh tay cử động mềm mại, thoải mái. Quy định cách giữ sách vở ở lớp: Hướng dẫn các em cách mở bút khi viết bài, sắp xếp sách vở, đồ dùng học tập trong ngăn bàn và khi cất giữ đồ dùng trong cặp gọn gàng, ngay ngắn. Luyện tác phong nhanh nhẹn khi thực hiện các thao tác chuyển các hoạt động học. 5
7. Biện pháp 3. Phối kết hợp với phụ huynh học sinh và các đoàn thể. Sự kết hợp giữa gia đình - Nhà trường - Xã hội là một trong những khâu then chốt giúp cho công tác chủ nhiệm đạt kết quả như mong đợi. Để làm tốt được công tác này tôi thường: Tạo sự tin tưởng với phụ huynh học sinh. Phối hợp với ban đại diện cha mẹ học sinh của lớp cùng trong các hoạt động của nhà trường. Hình 4: Cùng Ban đại diện cha mẹ học sinh tổ chức Trung thu cho học sinh Ghi lại những mặt tích cực, hạn chế trong quá trình rèn luyện của học sinh; luôn nắm bắt được tâm sinh lí của các em từ đó chia sẻ với cha mẹ học sinh để cha mẹ, thầy cô cùng đồng hành dõi theo sự phát triển của các em. Thời gian đầu năm học tôi sắp xếp thời gian thăm nhà một số học sinh có hoàn cảnh đặc biệt, chia sẻ trò chuyện với phụ huynh và học sinh về góc học tập của các em tại nhà. 6
8. Phối hợp cùng gia đình giúp các em học tập, rèn luyện nền nếp, kĩ năng sống thông qua các buổi họp phụ huynh và liên lạc qua nhóm zalo chung của lớp, và zalo cá nhân. Hình 5: Rèn kĩ năng sống cho học sinh Đề nghị phụ huynh thường xuyên kiểm tra sách vở của con hàng ngày. Nhắc nhở con học và làm bài cô giao. Chuẩn bị đầy đủ sách vở cho con theo thời khóa biểu. Sau mỗi buổi học tôi đều trao đổi với phụ huynh của lớp qua nhóm zalo để phụ huynh nắm được ngày hôm đó các con được học bài gì và nhờ bố (mẹ) các em ôn lại cho con mình các dạng bài đã học trong ngày hôm đó để các em khắc sâu hơn kiến thức. Tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ phụ huynh trong việc hướng dẫn con học ở nhà. Ở mỗi lớp học đều có những học sinh chưa ngoan như: Chưa chịu khó học, chưa tự giác thực hiện nhiệm vụ học tập, chưa thực hiện đúng nền nếp của lớp, hay nói chuyện và làm việc riêng, chưa hoàn thành được nhiệm vụ học tập được giao, hay trêu đùa bạn quá đà, chưa có ý thức giữ gìn vệ sinh chung,.. Với những trường hợp như vậy tôi luôn trao đổi riêng với từng phụ huynh để bố mẹ các em động viên, nhắc nhở giúp đỡ các em tiến bộ. Tuy nhiên không phải phụ huynh nào cũng kết hợp và thoải mái khi được giáo viên trao đổi về những hạn chế của con mình vậy nên để đạt được hiệu quả giáo viên cần có “nghệ thuật”: Trước hết giáo viên cần lựa ngôn từ để trao đổi với phụ huynh, giữ thái độ vui vẻ, thiện cảm để cuộc trao đổi có hiệu quả ví dụ: để trao đổi với học sinh về học sinh chưa ngoan, chưa có ý thức tốt giáo viên không nên chê bai hay trì triết lỗi mà học 7
9. sinh mắc phải mà cần chia sẻ để phụ huynh hiểu và có biện pháp uốn nắn, nhắc nhở con em mình và lựa thời điểm trao đổi phù hợp. Thường xuyên hỗ trợ và giữ liên lạc với phụ huynh học sinh để phối kết hợp tốt trong việc giáo dục các em. Biện pháp 4. Xây dựng phong trào: “vui học, học vui”. Tôi sắp xếp cho từng đôi bạn đã được phân công ngồi cạnh bàn nhau. Hướng dẫn cho các em bạo dạn, tự tin cách giúp bạn trong học tập với phương trâm học bạn cũng như học thầy. Những học sinh được phân công giúp bạn điều chỉnh giờ học cho phù hợp để học cùng bạn, nhắc nhở động viên bạn cùng tiến bộ. Tìm hiểu tâm tư nguyện vọng của bạn và trao đổi với cô giáo để cùng tìm cách tháo gỡ những điều các em còn thiếu tự tin trong học tập. Trò chơi lớp học nhất thiết là phải một nội dung của bài học, phải góp phần vào việc hình thành kiến thức cơ bản hoặc rèn luyện kỹ năng cơ bản của tiết học. Tạo sân chơi học tập là một hoạt động mà các em hứng thú nhất. Thông qua trò chơi các em lĩnh hội tri thức một cách dễ dàng, củng cố khắc sâu kiến thức một cách vững chắc, tạo cho các em niềm say mê trong học tập. Đối với những em có ý thức học chưa tốt, tôi cho các em tham gia trò chơi nhiều hơn, giao nhiệm vụ trong quá trình hoạt động nhóm cho học sinh. Hình 6: Học sinh tham gia hoạt động nhóm trong các tiết học 8
10. Luôn tạo cơ hội cho các em tham gia các hoạt động học tập, phát biểu ý kiến và biểu dương kịp thời sự tiến bộ dù là nhỏ nhất đối với các em. Để học sinh thực hiện tốt điều trên tôi thường đưa ra hiệu lệnh rõ ràng, dứt khoát trong tiết dạy. Tăng cường hoạt động nhóm trong dạy học để các em phát huy khả năng tự chủ và tự học, tự giải quyết các vấn đề và sáng tạo hơn trong học tập. Tôi luôn chịu khó tìm tòi những trò chơi sao cho phù hợp với nội dung từng bài, từng môn học. Môn Toán tôi thường chọn những trò chơi: Sắp xếp thứ tự, Thi tiếp sức; Bắn tên; Tìm bạn; Ai nhanh, ai đúng để đưa vào các hoạt động học tập để các em tiếp thu kiến thức được nhanh hơn, tạo cho các em không khi thoải mái, vui vẻ không gò bó, áp đặt. Môn Tiếng Việt tôi cũng sử dụng nhiều trò chơi để các em ghi nhớ nội dung bài học ví dụ trò chơi: Ai tinh mắt, đi tìm lời thơ, tìm chữ qua tranh . Môn Hoạt động trải nghiệm tôi thường tổ chức trò chơi “đóng vai”; “làm phóng viên”; trò chơi “đi chợ” tạo môi trường cho những học sinh nhút nhát dần bạo dạn, tự tin. Hàng tháng, tham gia các hoạt động ngoại khóa của nhà trường để các em được giao lưu với toàn bộ học sinh toàn trường (Đóng kịch, văn nghệ, trò chơi) nhằm giúp các em vừa học được kiến thức đồng thời bộc lộ năng khiếu bản thân. Hình 8: Hình ảnh ngoại khóa văn nghệ chào mừng ngày 20/11 9