Sáng kiến kinh nghiệm Vận dụng phương pháp dạy Học vần Lớp 1 theo quan điểm tích hợp

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Vận dụng phương pháp dạy Học vần Lớp 1 theo quan điểm tích hợp

1. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP PHẦN MỞ ĐẦU I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1/Xuất phát từ yêu cầu đổi mới giáo dục Trong sự nghiệp cách mạng, Đảng ta đặc biệt coi trọng vị trí con ngƣời, coi con ngƣời vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển và: “Muốn tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá thắng lợi, phải phát triển mạnh giáo dục - đào tạo, phát huy nguồn lực con người, yếu tố cơ bản của sự phát triển nhanh, bền vững”(Nghị quyết Hội nghị lần thứ 2 Ban Chấp hành TW Đảng khoá VIII) Chính vì vậy, ngay từ bậc Tiểu học các nhà trƣờng cần quan tâm đổi mới phƣơng pháp dạy học sao cho phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi, bƣớc đầu rèn luyện kĩ năng tƣ duy độc lập, sáng tạo của học sinh. Để đáp ứng nhu cầu giáo dục, các môn học ở Tiểu học dần chú trọng hình thành rèn luyện cho học sinh các kĩ năng học tập. Cùng với các môn học khác, môn Tiếng Việt chú trọng hình thành rèn luyện cho học sinh các kĩ năng sử dụng tiếng Việt để phục vụ cho hoạt động học tập và giao tiếp hàng ngày. Quan điểm tích hợp là một trong các quan điểm biên soạn chƣơng trình SGK Tiếng Việt mới nhằm phát huy tính tích cực của các em. Thông qua các hình thức luyện tập trong SGK Tiếng Việt 1 và hƣớng dẫn các hoạt động dạy, học trong SGV Tiếng Việt 1, cả hai loại sách này sẽ tạo điều kiện để giáo viên và học sinh thực hiện phƣơng pháp tích cực hoá hoạt động của ngƣời học, trong đó giáo viên đóng vai trò là ngƣời tổ chức hoạt động của học sinh; mỗi học sinh đều đƣợc hoạt động, đều đƣợc bộc lộ mình và đƣợc phát triển. Đây là giải pháp tổng thể để thực hiện mục tiêu trang bị kiến thức, rèn luyện kĩ năng, hoàn thiện nhân cách cho các em. Thực hiện quan điểm tích hợp, SGK Tiếng Việt 1 không dạy kiến thức lí thuyết nhƣ là cái có sẵn mà tổ chức hoạt động để học sinh nắm đƣợc kiến thức sơ giản và kĩ năng sử dụng tiếng việt tốt. SGK cũng trú trọng tổ chức các hoạt động tự nhiên, hoạt động ngoại khóa để rèn kĩ năng sử dụng Tiếng Việt cho học sinh. Đặc biệt, các hình thức tổ chức hoạt động, trò chơi cho học sinh đƣợc hƣớng dẫn rất cẩn thận trong SGK. Từ khi bộ SGK Tiếng Việt Tiểu học mới đƣợc đƣa vào giảng dạy, phƣơng pháp tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh bƣớc đầu đã tạo ra những chuyển biến rất rõ rệt trong các nhà trƣờng Tiểu học ở Việt Nam. 2/Thực tiễn dạy Học vần ở địa phƣơng Trong thực tiễn, khi thực hiện SGK Tiếng Việt đƣợc biên soạn theo chƣơng trình Tiểu học mới, giáo viên gặp nhiều thuận lợi nhƣng cũng không ít khó khăn. Cụ thể là: - Thuận lợi: Không chỉ dạy Tiếng Việt mà còn tích hợp các kiến thức, kĩ năng các môn học khác có ngữ liệu thích hợp với môn Tiếng Việt đƣợc coi là những tình huống để rèn luyện kĩ năng sử dụng Tiếng Việt. Thông qua việc thảo luận nhóm về nội dung của bài học, học sinh đƣợc tăng thêm vốn từ, học đƣợc 1/29
2. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP nhiều cách quy tắc sử dụng tiếng Việt theo các phong cách chức năng đã đƣợc dùng để viết ra chúng, do đó có nhiều cơ hội để ứng xử bằng tiếng Việt thích hợp với những ngữ cảnh khác nhau. - Khó khăn: Quỹ thời gian hạn hẹp. Với 35- 40 phút/tiết, giáo viên đã giải quyết xong phần kiến thức, kĩ năng của nội dung còn phải tăng thêm phần tích hợp, lồng ghép. Thao tác của giáo viên còn lúng túng, chƣa nhuần nhuyễn, thiếu tự tin, còn gƣợng ép nên dẫn đến cách hƣớng dẫn học sinh hoạt động chƣa tích cực. - Nhiều giáo viên còn sa đà vào nội dung giáo dục tích hợp nên ảnh hƣởng đến thời gian giảng dạy. Việc thực hiện quan điểm đổi mới trong từng môn học, từng bài học cụ thể là vấn đề cần đƣợc nghiên cứu và bàn bạc và làm sáng tỏ. Vì vậy tôi đã tập trung nghiên cứu đề tài: “Vận dụng phƣơng pháp dạy Học vần lớp 1 theo quan điểm tích hợp” để góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh. II. MỤC ĐÍCH, NHIỆM VỤ 1/Mục đích: Trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề đổi mới phƣơng pháp và trên thực tiễn dạy học phân môn Học vần, xây dựng phƣơng pháp dạy học tối ƣu (cho cả ngƣời dạy và ngƣời học) nhằm mục đích nâng cao hiệu quả trong từng giờ học. Thiết kế một số bài dạy Học vần lớp 1 theo quan điểm tích hợp giúp cho ngƣời giáo viên Tiểu học có một tài liệu tham khảo trong quá trình giảng dạy. Định hƣớng cho ngƣời giáo viên Tiểu học thực hiện đổi mới ở các giờ học cụ thể. Hình thành và làm quen cho học sinh với cách thức tự học, tự lập, tự sáng tạo. 2/Nhiệm vụ: - Nghiên cứu vấn đề đổi mới dạy học hiện nay trong trƣờng Tiểu học. - Nghiên cứu thực tiễn dạy Học vần ở lớp 1. - Đề xuất phƣơng án dạy học giờ Học vần lớp 1 theo quan điểm tích hợp. - Thực nghiệm và rút ra kết luận sƣ phạm. III. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: 1/Nhóm phƣơng pháp lí luận Nghiên cứu những vấn đề lí luận có liên quan đến việc đổi mới phƣơng pháp dạy học hiện nay. Nghiên cứu những vấn đề ngôn ngữ học, tâm lí giáo dục và các khoa học có liên quan tới việc dạy học các bài Học vần lớp 1. 2/Nhóm phƣơng pháp thực tiễn: Nghiên cứu nội dung chƣơng trình SGK, SGV, sách tham khảo Trực tiếp giảng dạy nhiều năm lớp 1 cũng nhƣ dự giờ phân môn Học vần lớp 1 của các bạn đồng nghiệp để tìm hiểu thực tế dạy học Học vần ở khối lớp này. Khảo sát thực trạng dạy Học vần ở khối lớp 1. 2/29
3. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP từng đơn vị kiến thức, kích thích học sinh tích cực, chủ động trong học tập, không những thế ngƣời giáo viên còn phải biết tổ chức lớp học theo các hình thức dạy học khác nhau nhƣ: nhóm, cá nhân, cả lớp Những hình thức dạy học đó phải phù hợp với nội dung bài học. Đồng thời tiết học phải đƣợc tiến hành theo một quy trình giảng dạy chung. Để tiết học đạt hiệu quả cao, học sinh phải đƣợc làm việc chủ động, tích cực dƣới sự hƣớng dẫn của giáo viên. Hƣớng dẫn cho học sinh tìm ra cách học hiệu quả, tức là giáo viên “đã trao cho học sinh chìa khoá để các em tự mở cửa mọi kho báu mà không dừng lại ở việc tặng cho các em một viên ngọc”. Trên đây là một số biện pháp mà tôi đã thực hiện để nâng cao chất lƣợng dạy Học vần ở lớp 1. Tôi rất mong sự đóng góp của các cấp lãnh đạo và các bạn đồng nghiệp. Tôi xin trân trọng cảm ơn! Hà Nội, ngày 08 tháng 4 năm 2017 Tôi cam đoan SKKN trên do tôi tự viết, không sao chép của ai. Nếu sai tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm. 19/29
4. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP PHẦN THỰC NGHIỆM 1/Mục đích thực nghiệm Bƣớc đầu đánh giá điểm mạnh và điểm hạn chế (nếu có) của quy trình giáo dục mà sách giáo viên đề xuất. Đánh giá khả năng chấp nhận kiến thức và mức độ phù hợp của nội dung và phƣơng pháp dạy học mới đối với học sinh lớp 1. Từ những kết quả thu đƣợc sau tiết dạy thực nghiệm Học vần rút ra một số kết luận, nhận xét. 2/Nội dung thực nghiệm - Dạy bài: Bài 76: oc, ac SGK tập I/trang 154. Thời gian dạy: Ngày 05 tháng 1 năm 2016 - Dạy bài: Bài 78: uc, ƣc SGK tập I/trang 158. Thời gian dạy: Ngày 10 tháng 1 năm 2016 3/Đối tƣợng dạy thực nghiệm Học sinh lớp 1A Sĩ số: 60 học sinh, trong đó: Học sinh nam: 33 em Học sinh nữ: 27 em. 4/Tiến hành dạy thực nghiệm 20/29
5. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP GIÁO ÁN THỰC NGHIỆM Ngày dạy: Thứ năm, ngày 05 tháng 1 năm 2016 Học vần BÀI 76: oc - ac I/MỤC TIÊU * KiÕn thøc: HS ®äc vµ viÕt ®•îc : oc, ac, con sãc, b¸c sÜ - §äc ®•îc tõ øng dông, c©u øng dông. - Häc sinh luyÖn nãi 2-4 c©u theo chñ ®Ò : Võa vui võa häc * Kü n¨ng: - HS viÕt ®óng, viÕt ®Ñp ch÷ oc, ac, con sãc, b¸c sÜ - RÌn kü n¨ng giao tiÕp, hîp t¸c, tù tin * Th¸i ®é: Häc sinh yªu thÝch m«n häc II/ĐỒ DÙNG DẠY - HỌC - Sách Tiếng Việt 1, tập I. - Bộ ghép chữ Học vần Tiếng Việt của GV và HS. - Màn hinh tƣơng tác minh hoạ. III/CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC Thời Nội dung các Phƣơng pháp dạy học gian hoạt động dạy học Hoạt động của GV Hoạt động của HS Tiết 1 5' I.Bài cũ: *Kiểm tra - Đánh giá -Viết chữ ứng - GV yêu cầu: - Viết bảng con dụng: Tổ 1, 2 viết từ chót vót. - 2 – 3 HS đọc chót vót, bát ngát Tổ 3, 4 viết từ bát ngát. - Đọc bài 75 SGK - HS đọc bài trong SGK, kết hợp phân tích tiếng, từ - GV nhận xét, cho đánh giá. II.Bài mới * Trực quan -Đàm thoại - Thực hành 1’ 1. Giới thiệu bài - GV giới thiệu bài, ghi bảng. - Hai vần: oc, ac 10’ 2.Dạy vần 2.1.oc - GV gài lên bảng: oc a.Phát âm, nhận - GV phát âm mẫu. - HS phát âm lại . diện - Cho HS phân tích vần. +Vần oc có âm o đứng trƣớc, âm c đứng sau. b. Đánh vần, ghép - Cho HS ghép vần oc - Đánh vần, đọc vần - HS đọc cá nhân, đồng thanh. trơn c. Ghép, luyện - Có vần oc, muốn ghép tiếng +Thêm âm s trƣớc 21/29
6. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP Thời Nội dung các Phƣơng pháp dạy học gian hoạt động dạy học Hoạt động của GV Hoạt động của HS đọc, phân tích sóc ta làm nhƣ thế nào? vần oc, dấu sắc tiếng sóc trên đầu âm o. - GV gài bảng: sóc - HS ghép sóc - Cho HS đánh vần, đọc trơn. - H S đọc CN , ĐT - Cho HS phân tích tiếng sóc d.Ghép từ, luyện - GV cho HS quan sát tranh, đọc, phân tích từ. giới thiệu từ mới: con sóc - HS ghép từ con con sóc - GV gài bảng từ con sóc sóc - Cho HS đọc cá nhân, đồng - Luyện đọc thanh. - Cho HS phân tích từ con sóc e. Luyện đọc trơn - Cho HS đọc vần, tiếng, từ - Đọc CN , ĐT oc – sóc – con sóc mới chứa vần oc 2. 2 .ac - Các bƣớc tƣơng tự vần oc Tiếng mới: bác - Cho HS so sánh vần oc – ac Từ mới: bác sĩ 2. 3. Luyện đọc - HS đọc cá nhân, đồng thanh - Luyện đọc trơn toàn bài 5’ Nghỉ 5' : 5’ 3. Đọc từ ứng dụng - GV gài bảng từ ứng dụng, - HS đọc thầm Hạt thóc, bản nhạc - HS tìm tiếng có vần mới - thóc, cóc, nhạc, Con cóc, con vạc - GV gạch chân vạc. - Luyện đọc, phân tích từ. -Đọc CN , ĐT - GV giải thích nghĩa từ. 7’ 4. Viết bảng con - GV viết mẫu, hƣớng dẫn HS - HS viết bảng con - oc, ac cách viết (phân tích vần, từ, - con sóc, bác sĩ hƣớng dẫn điểm đặt bút, dừng bút, nét nối, dấu) - GV nhận xét: khen bài viết đẹp nhắc HS sửa lỗi chƣa đẹp 2’ III. Củng cố- Dặn - GV cho HS chơi. Tìm tiếng, dò: từ chứa vần đã học. Tiết 2 2’ I.Bài cũ: *Kiểm tra - Đánh giá - HS đọc bài trên bảng lớp tiết - 2 – 3 HS đọc 1, kết hợp phân tích vần, tiếng. II.Bài mới: *Trực quan - Đàm thoại - Thực hành 22/29
7. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP Thời Nội dung các Phƣơng pháp dạy học gian hoạt động dạy học Hoạt động của GV Hoạt động của HS 4’ 1 .Đọc câu ứng - Cho HS quan sát tranh minh dụng hoạ của câu ứng dụng. Da cóc mà bọc bột lọc - Tranh vẽ gì ? Bột lọc mà bọc hòn than. - GV giới thiệu nội dung tranh ( Là quả gì?) và gắn bài ứng dụng - HS đọc nhẩm, tìm tiếng có - cóc, bọc, lọc . vần mới - GV gạch chân - Cho HS luyện đọc (Lƣu ý - Đọc CN , ĐT ngắt hơi giữa các dòng thơ) 4’ 2. Luyện đọc SGK - HD học sinh đọc SGK - Đọc CN , ĐT 7' 3. Luyện nói -GV treo tranh luyện nói. -HS phát hiện chủ Chủ đề: Vừa vui -Cho HS quan sát tranh và trả đề nói . vừa học lời theo câu hỏi gợi ý. - Luyện nói theo - Bức tranh vẽ gì? chủ đề vừa vui vừa - Bạn nữ áo đỏ đang làm gì? học - Ba bạn còn lại làm gì? - Con có thích vừa vui vừa học không? Tại sao? - Kể tên các trò chơi con được học trên lớp? - Con được xem những bức tranh đẹp nào hay mà cô đã kể trong giờ học? - Con được nghe những câu chuyện nào hay mà cô đã kể trong giờ học? - Con thấy cách học đó có vui N5’ không? 10' 4. Luyện viết vở -HS mở vở, đọc các dòng chữ - 1 HS đọc - oc, ac sẽ viết. - HS thực hành - con sóc, bác sĩ -GV viết mẫu viết. -GV nhắc HS tƣ thế ngồi viết, nhận xét bài viết. 3’ III. Củng cố - dặn - Gọi HS đọc lại bài. - 1 – 2 HS đọc dò. -GV dặn dò về nhà. Bài sau: ung, ƣng */ Rút kinh nghiệm, bổ sung sau tiết dạy: Qua tiết dạy học sinh nắm đƣợc cấu tạo của vần oc, ac. Còn một số học sinh còn đọc ngọng. Một số em tìm đƣợc các tiếng có vần chứa vần oc, ac còn chậm. Đọc đƣợc các từ ngữ và câu ứng dụng có trong SGK. Luyện nói theo nội dung tranh vẽ trong SGK với chủ đề: Ao, hồ, giếng. */Nhận xét: Nhiệm vụ chính của tiết học này là rèn luyện kĩ năng đọc, viết. Tính tích hợp thể hiện ở: 23/29
8. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP - Sự kết hợp giữa luyện đọc với luyện từ và câu. - Đọc với bƣớc đầu hiểu nội dung: Học sinh đọc câu - Đọc kết hợp với luyện nói theo chủ đề. - Luyện viết kết hợp với đọc, nghe, nói. - Việc tổ chức linh hoạt các hoạt động đọc. GIÁO ÁN THỰC NGHIỆM Ngày dạy: Thứ ba ngày 10 tháng 1 năm 2016 Học vần BÀI 78: uc, ưc I/MỤC TIÊU: * KiÕn thøc: HS ®äc vµ viÕt ®•îc : uc, •c, cÇn trôc, lùc sÜ. - §äc ®•îc tõ øng dông, c©u øng dông - Häc sinh luyÖn nãi 2-4 c©u theo chñ ®Ò : Ai thøc dËy sím nhÊt ? * Kü n¨ng: - HS viÕt ®óng, viÕt ®Ñp ch÷ uc, •c, cÇn trôc, lùc sÜ. - RÌn kü n¨ng giao tiÕp, hîp t¸c, tù tin * Th¸i ®é: Häc sinh yªu thÝch m«n häc II/ĐỒ DÙNG DẠY - HỌC - Sách Tiếng Việt 1, tập I. - Bộ ghép chữ Học vần Tiếng Việt của GV và HS. - Màn hình tƣơng tác minh hoạ. III/CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC Thời Nội dung các Phƣơng pháp dạy học gian hoạt động dạy học Hoạt động của GV Hoạt động của HS Tiết 1 5' I.Bài cũ: *Kiểm tra - Đánh giá - Viết chữ ứng dụng: - GV yêu cầu mỗi tổ viết 1 - Viết bảng con màu sắc, giấc ngủ từ. - 2 – 3 HS đọc ăn mặc, nhấc chân. - HS đọc bài trong SGK, kết - Đọc bài 77 SGK hợp phân tích tiếng, từ - GV nhận xét, đánh giá. II.Bài mới * Trực quan -Đàm thoại - Thực hành 1’ 1. Giới thiệu bài - GV giới thiệu bài, ghi - Hai vần: uc , ƣc bảng. 10’ 2.Dạy vần 2.1. uc - GV gài lên bảng: uc a.Phát âm, nhận diện - GV phát âm mẫu. - HS phát âm lại. - Cho HS phân tích vần. +Vần uc có âm u 24/29
9. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP Thời Nội dung các Phƣơng pháp dạy học gian hoạt động dạy học Hoạt động của GV Hoạt động của HS đứng trƣớc, âm c đứng sau. b. Đánh vần, ghép - Cho HS ghép vần uc vần - HS đọc cá nhân, đồng - Đánh vần , đọc thanh. trơn c. Ghép, luyện đọc, - Có vần uc, muốn ghép +Thêm âm tr trƣớc phân tích tiếng: tiếng trục ta làm nhƣ thế vần uc , dấu nặng bàng nào? dƣới âm u. - GV gài bảng: trục - HS ghép trục - Cho HS đánh vần, đọc - HS đọc CN , ĐT trơn. - Cho HS phân tích tiếng trục d.Ghép từ, luyện - GV cho HS quan sát tranh, đọc, phân tích từ. giới thiệu từ mới: cần trục cần trục - GV gài bảng từ cần trục - HS ghép: cần trục - Cho HS đọc CN, ĐT. - Luyện đọc - Cho HS phân tích từ cần trục e. Luyện đọc trơn - Cho HS đọc vần, tiếng, từ - Đọc CN , ĐT uc – trục – cần trục mới chứa vần ƣc 2. 2 .ƣc - Tƣơng tự vần uc Tiếng mới: lực - Cho HS so sánh vần ƣc – Từ mới: lực sĩ uc 2. 3. Luyện đọc -HS đọc cá nhân, đồng - Luyện đọc trơn toàn bài thanh 5’ Nghỉ 5' : 5’ 3. Đọc từ ứng dụng - GV gài bảng từ ứng dụng, -HS đọc thầm máy xúc, lọ mực - HS tìm tiếng có vần mới- - xúc, cúc, mực, cúc vạn thọ, nóng GV gạch chân nực. lực - Luyện đọc, phân tích từ. -Đọc CN , ĐT - GV giải thích nghĩa từ. 7’ 4. Viết bảng con - GV viết mẫu, hƣớng dẫn -HS viết bảng con - ƣc , ƣc HS cách viết (phân tích vần, - cần trục, lực sĩ từ, hƣớng dẫn điểm đặt bút, dừng bút, nét nối, dấu) - GV nhận xét: khen bài viết đẹp nhắc HS sửa lỗi 2’ III. Củng cố- Dặn - GV cho HS chơi. Tìm dò: tiếng, từ chứa vần đã học. 25/29
10. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP Thời Nội dung các Phƣơng pháp dạy học gian hoạt động dạy học Hoạt động của GV Hoạt động của HS Tiết 2 2’ I.Bài cũ: *Kiểm tra - Đánh giá - HS đọc bài trên bảng lớp - 2 – 3 HS đọc tiết 1, kết hợp phân tích vần, tiếng. II.Bài mới: *Trực quan - Đàm thoại – Thực hành 4’ 1 .Đọc câu ứng - Cho HS quan sát tranh dụng minh hoạ của câu ứng dụng. Chú gà trống đang Con gì mào đỏ - Bức tranh vẽ gì? đứng gáy ò ó Long mượt như tơ - GV giới thiệu nội dung o o o báo hiệu Sang sớm tinh mơ tranh và gắn bài ứng dụng cho mọi ngƣời thức Gọi người thức dậy? dậy. - HS đọc nhẩm, tìm tiếng có - thức . vần mới - GV gạch chân - Cho HS luyện đọc (Lƣu ý - Đọc CN , ĐT ngắt hơi giữa các dòng thơ) 4’ 2. Luyện đọc SGK - HD học sinh đọc SGK - Đọc CN , ĐT 7' 3. Luyện nói - GV treo tranh luyện nói. - HS phát hiện chủ Chủ đề: Ai thức dậy - Cho HS quan sát tranh và đề nói. sớm nhất? trả lời theo câu hỏi gợi ý. - Bức tranh vẽ gì? Em hãy chỉ - Luyện nói theo và giới thiệu người và từng vật chủ đề: Ai thức dậy trong tranh? sớm nhất? - Trong bức tranh bác nông dân dang làm gì? - Con gà đang làm gì? - Đàn chim đang làm gì? - Mặt trời như thế nào? - Con gì đã báo hiệu cho mọi người thức dậy? - Con thích buổi sáng mưa hay nắng? Vì sao? - Tranh vẽ cảnh nông thôn hay thành phố? -Em có thích buổi sáng sớm không? Tại sao? -Em thường dậy lúc mấy giờ? Nhà em ai dậy sớm nhât? * Trò chơi: Thi nói về buổi sáng của em. N5’ Nghỉ 5' : 10' 4. Luyện viết vở - HS mở vở, đọc các dòng - 1 HS đọc 26/29
11. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP Thời Nội dung các Phƣơng pháp dạy học gian hoạt động dạy học Hoạt động của GV Hoạt động của HS - ƣc , ƣc chữ sẽ viết. - HS thực hành viết. - cần trục, lực sĩ - GV viết mẫu - GV nhắc HS tƣ thế ngồi viết, nhận xét bài viết. 3’ III. Củng cố - dặn - Gọi HS đọc lại bài. - 1 – 2 HS đọc dò. - GV dặn dò về nhà. Bài sau: ôc, uôc */ Rút kinh nghiệm, bổ sung sau tiết dạy: Qua tiết dạy học sinh nắm đƣợc cấu tạo của vần uc, ƣc. Biết đọc và viết đƣợc uc, ƣc, cần trục, lực sĩ. Còn một số học sinh còn đọc nhầm lẫn uc với ut. Một số em tìm đƣợc các tiếng có vần chứa vần uc, ƣc còn chậm. Đọc đƣợc các từ ngữ và câu ứng dụng có trong SGK. Luyện nói theo nội dung tranh vẽ trong SGK tốt với chủ đề: Ai thức dậy sớm nhất? */Nhận xét: Nhiệm vụ chính của tiết học này là rèn luyện kĩ năng đọc, viết. Tính tích hợp thể hiện ở: - Sự kết hợp giữa luyện đọc với luyện từ và câu. - Đọc với bƣớc đầu hiểu nội dung: Học sinh đọc câu ứng dụng: - Đọc kết hợp với luyện nói theo chủ đề. - Luyện viết kết hợp với đọc, nghe, nói. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM NHẬN XÉT CHUNG Sau khi tiến hành dạy thực nghiệm tiết dạy trên, tôi nhận thấy: - Nội dung kiến thức của bài đáp ứng đƣợc mục tiêu của chƣơng trình. - Học sinh tích cực tự giác, chủ động, hăng hái phát biểu xây dựng bài, hiểu bài nhanh, giờ học sôi nổi, phát huy đƣợc tính tích cực, chủ động tự giác sáng tạo của học sinh. - Nếu nhƣ giáo viên không cụ thể hoá bài học, không hƣớng dẫn giải thích cho học sinh hiểu bài thì dẫn đến tình trạng hết giờ dạy HS có thể chƣa đọc đƣợc. Vì vậy ngƣời dạy phải biết cách tổ chức một giờ dạy sao cho vừa đủ thời gian đồng thời đảm bảo truyền tải đầy đủ nội dung cho ngƣời học. Muốn vậy giáo viên dạy Học vần phải có mục tiêu kế hoạch cụ thể. Khi soạn giáo án giáo viên chỉ nên xem sách giáo viên nhƣ một tài liệu hƣớng dẫn, tuỳ theo từng bài học để vận dụng phƣơng pháp một cách linh hoạt và thích hợp. Để đảm bảo tiết học đƣợc tiến hành theo phƣơng pháp mới, giáo viên cần có hình thức tổ chức dạy học cho sinh động, nhằm khơi dậy cho học sinh tính năng động, sáng tạo trong học tập. 27/29
12. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP TÀI LIỆU THAM KHẢO Nhà xuất bản, STT Tên tài liệu Tên tác giả năm xuất bản Tiếng Việt 1 tập Đặng Thị Lanh (chủ biên), Nhà xuất bản Giáo 1 một Hoàng Cao Cƣơng, Trần Thị dục, năm 2008 Minh Phƣơng. Tiếng Việt 1 tập Đặng Thị Lanh (chủ biên), Nhà xuất bản Giáo 2 hai Hoàng Cao Cƣơng, Trần Thị dục, năm 2008 Minh Phƣơng. Tiếng Việt 2 tập Nguyễn Minh Thuyết (chủ Nhà xuất bản Giáo 3 một biên), Trần Mạnh Hƣởng, Lê dục, năm 2007 Phƣơng Nga, Trần Hoàng Túy Tiếng Việt 2 tập Nguyễn Minh Thuyết (chủ Nhà xuất bản Giáo 4 hai biên), Trần Mạnh Hƣởng, Lê dục, năm 2007 Phƣơng Nga, Trần Hoàng Túy Tiếng Việt 3 tập Nguyễn Minh Thuyết (chủ Nhà xuất bản Giáo một biên), Lê Ngọc Diệp, Lê Thị dục, năm 2006 5 Tuyết Mai, Bùi Minh Toán, Nguyễn Trí Tiếng Việt 3 tập Nguyễn Minh Thuyết (chủ Nhà xuất bản Giáo hai biên), Lê Ngọc Diệp, Lê Thị dục, năm 2006 6 Tuyết Mai, Bùi Minh Toán, Nguyễn Trí Thiết kế bài Phạm Thị Thu Hà Nhà xuất bản Hà Nội, 7 giảng Tiếng Việt năm 2006 1 tập một Hỏi và đáp dạy Nguyễn Minh Thuyết (chủ Nhà xuất bản Giáo 8 học Tiếng Việt 2 biên), Hoàng Hoà Bình, Trần dục, năm 2006 Mạnh Hƣởng, Trịnh Mạnh, Đào 28/29
13. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP Ngọc, Trần Thị Minh Phƣơng, Lê Hữu Tỉnh, Nguyễn Trí Tài liệu bồi Trần Thị Minh Phƣơng, Nguyễn Nhà xuất bản Giáo dƣỡng thƣờng Đắc Diệu Lam, Trần Mạnh dục, năm 2005 xuyên cho giáo Hƣởng- Đào Đình Ngọc, 9 viên Tiểu học chu kì III (2003-2007) Phƣơng pháp dạy Lê Phƣơng Nga, Lê A, Lê Hữu Nhà xuất bản Đại học 10 học Tiếng Việt 1 Tỉnh, Đỗ Xuân Thảo, Đặng Kim Sƣ phạm, năm 2007 Nga Phƣơng pháp dạy Lê Phƣơng Nga, Nguyễn Trí Nhà xuất bản Đại học 11 học Tiếng Việt 2 Sƣ phạm, năm 2007 Thế giới trong ta Nhóm tác giả biên soạn Báo giáo dục thời đại 12 số CĐ- TĐ 29/29
14. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP MỤC LỤC PHỤ LỤC TRANG PHẦN MỞ ĐẦU 1 I. Lí do chọn đề tài 1 1/Xuất phát từ yêu cầu đổi mới giáo dục 1 2/Thực tiễn dạy Học vần ở địa phƣơng 1 II. Mục đích, nhiệm vụ 2 1/Mục đích 2 2/Nhiệm vụ 2 III. Phƣơng pháp nghiên cứu 2 1/Nhóm phƣơng pháp lí luận 2 2/Nhóm phƣơng pháp thực tiễn 2 3/Nhóm phƣơng pháp bổ trợ 3 IV. Đối tƣợng và thời gian nghiên cứu 3 PHẦN NỘI DUNG 4 CHƢƠNG I: NHỮNG CƠ SỞ CỦA VIỆC: “DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO 4 QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP” I.Cơ sở lí luận 4 1/Cơ sở tâm lí 4 2/ Cơ sở ngôn ngữ học của việc dạy Học vần 5 II. Cơ sở thực tiễn 6 1/Mục tiêu của việc dạy Học vần 6 2/Cấu tạo một bài dạy 6 III.Tìm hiểu quan điểm tích hợp trong chƣơng trình và SGK Tiếng Việt 8 1/Chƣơng trình Tiểu học – môn Tiếng Việt 8 2/Tài liệu Hỏi đáp về dạy học Tiếng Việt 8 CHƢƠNG II: DẠY HỌC THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP TRONG MÔN 10 TIẾNG VIỆT I.Thế nào là dạy học Tiếng Việt theo quan điểm tích hợp? 10 II. Quy trình lên lớp thông thƣờng (ở dạng bài cơ bản) 10 30/29
15. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP 1/ Dạy bài âm – chữ ghi âm (học vần) mới 10 2/ Dạy bài ôn tập “ âm - chữ ghi âm “ đã học 12 3/ Một số điểm cần lƣu ý khi dạy - học theo sách Tiếng Việt lớp 1 13 4/Một số nguyên tắc và phƣơng pháp dạy học vần 14 III.Xác định những vấn đề tích hợp ở SGK và SGV Tiếng Việt lớp 1 16 1/Đặc điểm chung 16 2/Cụ thể ở các bài, sự phối hợp kiến thức và kĩ năng 16 3/Quy trình xây dựng bài học tích hợp 17 KẾT THÚC VẤN ĐỀ 18 I.Kết quả đạt đƣợc 18 II.Kết luận và khuyến nghị 18 PHẦN THỰC NGHIỆM 20 1/. Mục đích thực nghiệm 20 2/. Nội dung thực nghiệm 20 3/. Đối tƣợng dạy thực nghiệm 20 4/. Tiến hành dạy thực nghiệm 20 Giáo án thực nghiệm: Bài 76: oc - ac SGK TV 1 tập I/tr 154. 21 Bài 78: uc - ƣc SGK TV 1 tập I/tr 158. 24 Kết quả thực nghiệm 27 Tài liệu tham khảo 28 31/29
16. VẬN DUNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI MÃ SKKN (Dùng cho HĐ chấm của Sở) SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM VẬN DỤNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC VẦN LỚP 1 THEO QUAN ĐIỂM TÍCH HỢP Lĩnh vực: Tiếng Việt Cấp: Tiểu học Năm học: 2016 - 2017 32/29